Nabeschouwing bekerfinale: Aangepast Willem II bezorgt Ajax een moeizame openingsfase

Ajax heeft voor het eerst sinds de landstitel van 2014 een prijs weten te bemachtigen. In de finale van het bekertoernooi werd Willem II met 0-4 verslagen. Toch hadden de Amsterdammers het in de openingsfase lastig met de tactiek van Willem II.
Een analyse van de aanpassingen bij Willem II en hoe Ajax uiteindelijk de oplossingen vond.

Aangepast Willem II bezorgt Ajax een moeizame openingsfase

Voorafgaand aan de wedstrijd wil Adrie Koster niet verklappen hoe zijn ploeg Ajax gaat bestrijden. Doordat de coach, op papier, 6 verdedigend ingestelde spelers had opgesteld, was het afwachten of de ploeg 5-4-1, 5-3-2 of 4-4-2 zou gaan spelen.
Wat wel duidelijk wordt, is dat Koster zijn aanvallende middenvelder Crowley op de bank houdt. Dit was een opvallende keuze, aangezien Crowley tot nu toe 2756 van de 2880 Eredivisie minuten heeft gespeeld. Na de wedstrijd vertelde Crowley waarom hij op de bank begon: “De trainer wilde Ajax verrassen met lange ballen en fysiek spel. Daar ben ik met mijn lengte en fysiek blijkbaar niet de meest geschikte speler voor.” (De Telegraaf).
Na de aftrap wordt al vrij snel duidelijk dat Willem II in een 4-4-2 formatie speelt. Ondanks de andere namen en op papier andere formatie, verdedigen de Tilburgers zoals ze dat het hele seizoen al doen. De spitsen geven bij balverlies druk op de centrale verdedigers. Als één van de middenvelders uitzakt, stappen de controleurs van Willem II door.

Binnen de verdedigende organisatie heeft Llonch de taak om Frenkie de Jong af te stoppen. De middenvelder van Ajax laat zich vaak uitzakken om de centrale verdedigers te helpen om onder de druk uit te spelen. Op deze momenten ging Llonch dus mee met de Jong, waardoor de formatie van Willem II op een 4-4-2 ruit leek.

Ajax heeft het hier in de openingsfase van de wedstrijd erg moeilijk mee. De Amsterdammers weten de ruimtes niet te vinden, waardoor de ploeg niet goed onder de druk van Willem II uitspeelt.
Uit het niets creëert Ajax de eerste kans van de wedstrijd. Na een mislukte vrije trap van de Amsterdammers wil Willem II snel omschakelen. De Jong stopt dit omschakelmoment echter af, waardoor Ajax gelijk weer aan aanvallen kan denken.
Op dit moment wordt duidelijk dat Willem II bij vlagen iets te gretig is met het uitvoeren van het wedstrijdplan. Drie spelers stappen uit richting de speler in balbezit, om zo in de duels te komen. Hierdoor ontstaat er enorme ruimte voor Van de Beek. De middenvelder van Ajax wordt aangespeeld en geeft vervolgens voor op Huntelaar, die de bal net naast de paal tikt.

De aanpassing van Willem II zit hem vooral in de organisatie bij balbezit. In plaats van de vertrouwde 4-2-3-1 formatie, spelen de Tilburgs ditmaal ook bij balbezit in een 4-4-2 formatie. Koster lijkt voor deze organisatie te hebben gekozen, om zo de centrale verdedigers van Ajax in 1 tegen 1 duels te brengen.
Die 1 tegen 1 duels zijn gevaarlijk in de omschakeling, maar zorgen er daarnaast voor dat de centrale verdedigers geen rugdekking kunnen geven aan hun backs. In minuut vijftien levert dit een gevaarlijk moment op voor de goal van Ajax. Tadic en Tagliafico worden uitgespeeld, waarna de voorzet van Willem II voorlangs gaat.
In deze situatie is te zien wat de 1 tegen 1 duels in het centrum kunnen opleveren. Blind en De Ligt zijn namelijk gebonden door Isak en Pavlidis, waardoor er grote ruimtes ontstaan tussen de backs en de centrale verdedigers.

Langzaam aan begint Ajax wat meer oplossingen te vinden voor de manier van drukzetten van Willem II. In plaats van dat Frenkie de Jong zich tussen de centrale verdedigers laat uitzakken, zakt hij steeds meer uit richting de zijkant.
Llonch loopt op deze momenten niet helemaal mee met De Jong, waardoor Dankerlui steeds een keuze moet maken: Tagliafico dekken of De Jong. Door deze vertwijfeling, komen er wat meer ruimtes voor Ajax om onder de druk uit te spelen.

Ajax slaat in korte tijd toe

In de 38e minuut slaat Ajax toe. Via een korte corner lokken de Amsterdammers de defensie van Willem II weg van de goal. Hierdoor ontstaat er ruimte achter de laatste lijn van de Tilburgs. Precies in die ruimte bedient Tadic zijn collega Blind. De verdediger van Ajax wordt compleet vrij gelaten en verlengt de voorzet van Tadic knap: 0-1

Nog geen minuut later slaat de ploeg van Erik ten Hag opnieuw toe. Kristensen, Mazraoui en Ziyech combineren er op los aan de rechterkant, waarmee het drietal flink wat Willem II spelers lokt. Ziyech draait fraai weg, waardoor Ajax zeeën van ruimte heeft. De buitenspeler bedient Huntelaar, die rustig blijft en de voorsprong verdubbelt: 0-2.
Deze situatie lijkt veel op de kans die Huntelaar had in de openingsfase. Opnieuw laten veel spelers van Willem II zich naar één kant lokken, waardoor er elders grote ruimtes komen te liggen.

Ajax gooit de wedstrijd in het slot

Ondanks de teleurstelling zo vlak voor rust, komt Willem II bevlogen uit de kleedkamer en krijgt het gelijk een grote kans. De Tilburgers veroveren de bal en hebben vervolgens een drie tegen twee situatie rond het strafschopgebied van Ajax.
Willem II maakt deze kans echter niet af. In deze aanval zijn er twee momenten die er voor zorgen dat het tweetal van Ajax het drietal van de Tilburgers weet af te stoppen. Het eerste moment is bij Palacios, die ervoor kiest de bal naar links te spelen. Als het hem hier lukt om de bal naar rechts te spelen, dan staat Isak alleen voor de keeper.

Vervolgens laat Pavlidis de bal nog even lopen in plaats van direct te schieten, waardoor de aanvaller van Willem II de kans geeft aan De Ligt om het schot te blokken.

Ajax loopt uit

Na zestig minuten heeft Koster genoeg gezien. Peters en Dankerlui verlaten het veld voor Crowley en Vrousai. Hiermee hoopt Koster het team wat meer aanvallende impulsen te geven.
In plaats daarvan, worden de ruimtes voor Ajax alleen maar groter. Zeven minuten na de wissel maakt Huntelaar uit een goed uitgespeelde aanval de 0-3, en daarmee lijkt de wedstrijd gespeeld. De overige minuten lijken een formaliteit te zijn, waarbij Ajax af en toe haar klasse laat zien, en Willem II eigenlijk geen kans meer krijgt.
Willem II begon goed aan de wedstrijd. De ploeg van Adrie Koster maakte het Ajax lastig en wist veel in de duels te komen. Naarmate de wedstrijd vorderde, wist Ajax steeds beter uit de duels te blijven, waardoor het onder de druk van Willem II kon uitspelen.
Dat Ajax steeds beter de ruimtes vond en slecht / naïef verdedigen van Willem II bij de 0-1 en de 0-2, zorgden ervoor dat Ajax de wedstrijd naar haar hand kon zetten. In de tweede helft was er geen moment van spanning.