Afgelopen zomer smeet zowel Borussia Dortmund als Bayern München met miljoenen op de transfermarkt. Niets leek een titelstrijd tussen grootmachten Bayern München en Borussia Dortmund dan ook in de weg te staan.
Toch zijn het verrassend genoeg niet deze Duitse voetbalgrootmachten die bovenaan staan na veertien speelrondes in de Bundesliga, maar Borussia Mönchengladbach.
En niet alleen in Bundesliga presteert Gladbach boven verwachting, ook in de Europa League staat het eerste in een poule met Europese subtoppers als AS Roma en Istanbul Basaksehir
Dit succes is niet in de laatste plaats te danken aan het werk van trainer Marco Rose. De deze zomer aangestelde Duitser heeft het in mum van tijd voor elkaar gekregen het team naar zijn hand te zetten.
Hierin zijn de contouren van het succesvolle, avontuurlijke voetbal dat hij eerder speelde met Salzburg, duidelijk te herkennen.
In deze tactische analyse nemen we de speelwijze van koploper Borussia Mönchengladbach aan de hand van ‘zijn’ vier spelprincipes onder de loep.
Spelprincipe 1: Pas je ten alle tijden aan te tegenstander
“Er bestaat geen Marco-Rose-voetbal. Er is alleen ‘wij’: wij als team proberen elkaar zo snel mogelijk te vinden. Ik neem de jongens mee en probeer zeker niet de Salzburg-stempel op dit team te drukken.” (Marco Rose)
Bij zijn aanstelling krijgt Rose de vraag of hij gaat proberen ‘zijn Marco-Rose-voetbal’, dat hij met Salzburg speelde, te implementeren in Mönchengladbach. Hij zegt dit niet te willen doen omdat het Marco-Rose-voetbal volgens hem helemaal niet bestaat.
Dit kan kloppen, maar er zijn wel degelijk overeenkomsten te vinden in de teams van die Rose onder zijn hoede heeft.
Een overeenkomst is de extreme flexibiliteit als het gaat om formaties en de manier van drukzetten. Zoals meer Duitse teams past ook Borussia Mönchengladbach zich in die opzichten volledig aan de tegenstander aan.
Flexibiliteit van Borussia Mönchengladbach in formaties
Flexibiliteit van Gladbach in pressing
Waar de wijze waarop teams de opbouw van de tegenstander ontregelen bij sommige teams vaststaat, is het voor tegenstanders van Gladbach iedere week weer afwachten hoe ze onder druk gezet worden.
Marco Rose en assistent (en tevens tactisch meesterbrein) René Maric kijken eerst naar de manier van opbouwen van een aankomende tegenstander.
Op basis hiervan wordt een manier van pressen bedacht.
Bij deze manier manier van pressen komt vaak zowel zone- als mandekking voor en wordt er gebruik gemaakt van zogenaamde ‘pressingstriggers’.
Spelprincipe 2. Val actief aan
“Ik wil tempo, ik wil pittige duels en veel kansen creëren. En als coach wil je natuurlijk ook je tactische ideeën geïmplementeerd zien. Dit betekent dat we niet alleen actief willen verdedigen, maar ook actief willen aanvallen.” (Marco Rose)
Zie je voor het eerst een wedstrijd van Borussia Mönchengladbach, dan valt direct direct op wat Marco Rose bedoelde met actief aanvallen.
Waar de bal ook is, spelers zijn constant onderweg. Hierin geldt het principe dat er altijd tegengestelde loopacties gemaakt worden. Concreet houdt dat in dat er altijd een speler diepte zoekt en een andere speler in de bal komt.
Bij veel teams is het zo ongeveer verboden de backs aan te spelen wanneer ze op de flank staan. De ploeg van Rose ziet dit juist als een moment om een tegenstander te lokken en uit elkaar te spelen.
Rechtsback Lainer wordt hier aangespeeld. Dit is voor tegenstander Hoffenheim het signaal om met het hele team te kantelen. Embolo zorgt vanaf de rechterflank direct voor diepte, waarmee hij twee tegenstanders van Hoffenheim bezighoudt.
Dit is hét moment voor spits Plea (vierkant) om zich vanuit de spitspositie te laten zaken. Hij staat nu volledig vrij in de ruimte die is ontstaan door de loopactie van Embolo.
De centrale verdedigers van Hoffenheim dekken uit paniek door op Plea, waardoor zij enorme ruimtes achterlaten. Hermann (linksboven in beeld) duikt meteen deze ruimte in. Dit is was Marco Rose bedoeld met ‘actief aanvallen’.
Linksback Rensebaini wordt hier onder druk aangespeeld. Thuram zorgt voor diepte op de linkerflank, waarmee hij de achterste linie van Augsburg meetrekt. Herrmann is vanaf zijn rechterflank naar de as bewogen en komt volledig vrij door de loopactie van Thuram.
In aanloop naar de 1-0 tegen Freiburg, waarin rechtsback Lainer wordt aangespeeld, lijkt het er op het eerste gezicht niets aan de hand voor de bezoekers.
De middenvelders zijn gedekt, onderlinge afstanden klein en de as staat dicht. Toch is dit hét moment waarop Gladbach toeslaat.
Lastig te zien op dit screenshot, maar middenvelder Benés kijkt kort over zijn linkerschouder en ziet dat spits Embolo 1 op 1 staat met de verdediger van Freiburg (Hitz).
Om Embolo in het 1vs1 duel te krijgen, besluit hij zich aan te bieden voor een bal in de voeten. Hiermee trekt hij zijn directe tegenstander mee. Linksboven creëert ook Herrmann ruimte voor de pass naar Embolo door het veld breed te maken (ook hier trekt hij een tegenstander weg).
Lainer ziet dat de passlijn naar de sterke Embolo opeens volledig open ligt en speelt de spits aan. Er is nu ook geen speler van Freiburg in de buurt van het 1 vs 1 duel tussen Embolo en verdediger Heintz.
Zodra de bal onderweg is, bewegen liefst vijf spelers van Gladbach de diepte in om zich als derde man aan te bieden. Door een paar eenvoudige loopacties wordt de organisatie van Freiburg dus volledig uit elkaar gespeeld.
Spelprincipe 3: “Own the centre’’
“We don’t want to play high and wide, but fast, dynamic and actively forward.” (Marco Rose)
Zoals zoveel trainers tegenwoordig hecht Marco Rose weinig waarde aan de flanken. Het spel onder de Duitse trainer speelt zich zo veel mogelijk af in de as en de half-spaces.
Het is dan ook niet gek dat de meeste gebruikte formatie van Gladbach dit seizoen de 4-4-2 met smalle ruit is. Ook de ongekroonde koning van de halfspace, de 4-2-3-1 wordt gebruikt.
Als de flank überhaupt al bezet is, is de achterliggende gedachte hiervan om uiteindelijk ruimte te creëren in de as.
Veel voorkomende structuur in balbezit bij ‘Die Fohlen: flanken bezet door de backs, 2 spelers in de half-spaces en verder nog 3 spelers in de as. Door deze structuur zijn de onderlinge afstanden in balbezit ook klein. Hierdoor speel je makkelijker pressing wanneer de bal verloren wordt (gegenpressing).
De as wordt op deze manier gedomineerd door Mönchengladbach.
Wie welke zone/positie in het veld bezet maakt voor trainer Rose niet uit zolang de half-spaces maar bezet zijn en de as wordt gedomineerd.
Dit biedt ruimte voor de creativiteit van de aanvallende krachten van Gladbach. Geregeld komen de spitsen uit op de flank en bewegen de middenvelder richting de spitspositie.
Het domineren van de as geldt niet alleen in balbezit. Ook verdedigend probeert Gladbach controle te houden over de as, door veelal ruimtes te verdedigen in plaats van directe tegenstanders.
Linkermiddenvelder (Neuhaus) en rechtermiddenvelder (Kramer) spelen hier tussen de middenvelders en backs van Hoffenheim in, waardoor het midden nooit open gegooid wordt.
Alleen Embolo (in deze wedstrijd aanvallende middenvelder) hanteert mandekking ten opzichte van spelverdeler van Hoffenheim Florian Grilitisch.
Spelprincipe 4: Laat de flanken vrij, maar bescherm zone 14
“Ik ben fan van automatismen. Het is belangrijk dat de spelers weten, wat ze in bepaalde situaties moeten doen in de respectievelijke volgorde. We moeten ze een geven basisvolgorde geven.” (Marco Rose)
Ondanks de vrijheden die spelers krijgen binnen het spel van Rose, hecht hij dus ook veel waarde aan automatismen. Vooral de verdedigende automatismen zijn er door de staf razendsnel in gekregen.
En met succes: dit seizoen kregen slechts één ploeg minder tegendoelpunten dan Borussia Mönchengladbach.
Natuurlijk is niet te ontkennen dat doelman Yann Sommer al het hele seizoen in geweldige vorm verkeerd, maar de ijzeren discipline van de Duitsers als het gaat om het uitvoeren van deze verdedigende automatismen is noemenswaardig.
Of het nou met drie, vier of vijf man achterin speelt, het principe blijft hetzelfde: zet de as volledig dicht en laat de flanken vrij.
Daarnaast moet zone 14 (de zone waaruit de meeste goals vallen) ten alle tijde worden afgeschermd. Deze taak is toebedeeld aan verdedigende middenvelder Denis Zakaria.
Het centrum is heilig voor de verdedigers van Gladbach. Zelden zullen de onderlinge afstanden meer dan 5 meter bedragen. De flanken en daarmee vaak dus ook buitenspelers worden in beginsel vrijgelaten. Reden hiervoor is dat er op de geïsoleerde flanken alleen een kans gecreëerd kan worden via een voorzet.
Met de lengte achterin bij Gladbach en de lage xG van voorzetten van de flank, hoeft dit niet voor problemen te zorgen. Ook moet er dus ten alle tijden worden voorkomen dat er gaten vallen tussen de verdedigers.
Borussia-Mönchengladbach: Vooruitzicht
Het is uitermate knap dat de toch nog relatief jonge Marco Rose het spel van Gladbach zo snel naar zijn hand heeft gezet.
De principes zijn helder en worden door de spelers vanaf speelronde één uitstekend uitgevoerd. Daarnaast ontwikkelen spelers als Thuram, Embolo en Zakaria zich uitstekend. Dit soort jongens kunnen in toekomst nog wel eens veel geld gaan opleveren.
De vraag is alleen hoelang de spelers van Gladbach het in de Europa League en dit knotsgekke Bundesliga seizoen kunnen volhouden.
Het hebben van een favorietenrol, tegenstanders die zich aanpassen en de hete adem van RB Leipzig en Borussia Dortmund in de nek; het zijn allemaal dingen waarmee dit (redelijk) onervaren team mee te maken krijgt op weg naar een Champions League-plek (of meer) en Europese overwintering.
Er zijn reacties op dit artikel
Laat reacties zien Hide commentsGoed artikel