Van Europees voetbal naar een strijd tegen degradatie: het verval van Willem II

Het contrast met vorig seizoen kan niet groter voor Willem II. Vorig seizoen kwalificeerde Willem II zich voor de voorrondes van de Europa League, terwijl ze dit seizoen onderaan in de ranglijst meedraaien.

Op dit moment staat Willem II zestiende en moeten ze voor de winterstop nog tegen AZ en Ajax. 

De selectie van Willem II is, ten opzichte van vorig seizoen, nagenoeg hetzelfde gebleven. Damil Dankerlui en Bart Nieuwkoop zijn vertrokken en daarvoor zijn Derrick Köhn en Leroy Owuse teruggehaald.

Keeper Timon Wellenreuther is vertrokken, op zijn plek speelt nu Robin Ruiter. De spelers met de grootste bijdrage aan het succes van vorig seizoen – Mike Tresor Ndayishimiye en Vangelis Pavlidis – zijn gebleven, evenals het belangrijke centrale duo bestaande uit Jordens Peters en Sebastian Holmén. 

Op het eerste gezicht lijken de kleine veranderingen in de selectie het verval niet te kunnen verklaren. 

Fouten

In de afgelopen twee wedstrijden van Willem II ging het goed mis, want ze kregen in beide wedstrijden drie doelpunten tegen. 

In de uitwedstrijd tegen Fortuna Sittard (3-2) viel op dat Tresor vaak de verkeerde keuzes maakt met de laatste pass.

Een voorbeeld hiervan zien we hieronder in figuur 1.

Tresor heeft de bal in een omschakeling en ziet Che Nunnely helemaal vrij staan. Tresor wil Nunnely wegsteken met een crosspass maar dit lukt hem niet.

Tresor kiest voor een lage, te zachte bal waardoor die makkelijk onderschept kan worden door Cox. 

Willem II begon heel slordig aan de wedstrijd tegen Fortuna Sittard. Een voorbeeld hiervan is de miscommunicatie tussen de keeper en het centrale duo bij de 1-0 van Fortuna Sittard (figuur 2 en 3).  

Het begint bij een lange bal van Fortuna Sittard, waarna twee middenvelders van Willem II het duel aangaan met Sebastian Polter.

Polter speelt de bal naar de buitenkant en daar wordt de bal voorgegeven. De voorzet valt precies tussen de keeper en het centrale duo in. 

Dit typeert de slordigheid waarmee Willem II de wedstrijd is begonnen. In zo’n een situatie moet het duidelijk zijn wie de bal pakt.

Of de keeper komt uit en pakt de bal, of de verdediger werkt hem weg zodat die niet bij de spits aan komt. In dit geval gebeurt geen van beide en komt de bal bij Lisandro Semedo terecht, die hem binnen kan lopen. 

De 2-0 van Fortuna Sittard komt voort uit een penalty na een domme overtreding van Jan-Arie van der Heijden die Polter omver trekt. Van der Heijden speelde deze wedstrijd in plaats van Sebastian Holmén. 

De gifbeker is in de eerste helft nog niet helemaal leeg voor Willem II, want de 3-0 van Zian Flemming valt ook nog.

Flemming kan vrij schieten rond het zestienmetergebied, de bal wordt lichtelijk aangeraakt en Ruiter grijpt mis. De tweede helft herstelt Willem II zich maar zonder resultaat, de eindscore is 3-2. 

Het weekend erop gaat het ook mis tegen Sparta. Ook hier komen ze na 52 minuten spelen 3-0 achter. Wederom is het vroeg in de wedstrijd raak als Lennart Thy vogelvrij de bal binnen schiet bij een corner. 

Ook bij de 2-0 ziet de verdediging er niet goed uit. Een lange bal van Adil Auassar kan makkelijk worden aangenomen door Thy zonder dat Van der Heijden goed ingrijpt.

Thy speelt zich vrij voor een schot die in eerste instantie gekeerd wordt door Ruiter. De bal ketst van de handen van Ruiter zo voor de voeten van de vrijstaande Deroy Duarte: 2-0. 

De 3-0 is een opeenstapeling van fouten. In figuur 4 zie je dat Holmén en Tresor beide het duel aangaan en elkaar in de weg lopen waardoor Bryan Smeets er met de bal vandoor gaat.

Dit leidt tot een opening naar de linker kant. De bal wordt voorgegeven en Köhn is te laat. Hij probeert dit te herstellen door zich voor Smeets te gooien, maar tikt hierdoor de bal voor de voeten van Duarte die hem wederom makkelijk in kan schieten. 

De twee wedstrijden tegen Sparta en Fortuna Sittard laten zien dat de spelers van Willem II vaak slecht communiceren en verkeerde individuele keuzes maken. Hierdoor geeft Willem II veel kansen en ook doelpunten weg. 

Naast individuele fouten krijgt Willem II veel kansen tegen door slecht doordekken van het centrale duo. In figuur 5 zie je dat Fortuna Sittard bezig in de opbouw en dat Willem II  enigszins druk zet op de opbouw.

De verdedigers van Willem II sluiten niet aan bij het middenveld en de aanval die druk zetten. Hierdoor wordt het voor Fortuna Sittard makkelijk om zich onder de druk uit te voetballen en kansen te creëren.

De sleutelspelers

Uit de wedstrijden tegen Fortuna en Sparta blijkt dat het Willem II in de aanval niet meer lukt om dezelfde hoeveelheid kansen te creëren als vorig jaar. Ook laten die wedstrijden zien dat Willem II verdedigend niet goed staat en daardoor meer kansen tegen krijgt. 

In de aanval laten de belangrijkste spelers van vorig seizoen laten het afweten. Tresor maakt de verkeerde keuzes en ook Pavlidis heeft niet dezelfde vorm als vorig jaar. De statistieken illustreren dit verval van de sleutelspelers. 

In de statistieken van Tresor is duidelijk te zien dat het dit seizoen minder goed loopt. In figuur 7 zie je dat de xG + xA laag zijn vergeleken met andere Eredivisiespelers op zijn positie. Dit is een groot verschil met vorig seizoen. 

De expected goals en expected assist berekenen de kansen op een doelpunt of op een assist. Het verschil in xG en xA ten opzichte van vorig seizoen laat zien dat er veel minder gevaar voortkomt uit de acties van Tresor. 

Het aantal xG per schot is ook een stuk lager dan vorig seizoen. Dit betekent dat Tresor vanaf minder kansrijke posities schiet dan vorig seizoen. Wat ook opvalt is dat het aantal balcontacten in de zestien (box touches) dit seizoen een stuk lager is. Dat kan te verklaren zijn doordat Willem II, en ook Tresor, verder van het doel van de tegenstander af spelen. 

De statistieken van Pavlidis laten een soortgelijk beeld zien als die van Tresor: Pavlidis heeft veel minder xGoals en box touches. Beiden wijzen erop dat Pavlidis minder diep speelt dan vorig seizoen en dus minder gevaarlijk voor het doel komt. 

De schoten die Pavlidis aflevert, hebben een lage xG per schot. Dit is dezelfde ontwikkeling als bij Tresor. De schoten worden dus afgevuurd van moeilijke(re) posities. 

Teamstatistieken

Nu de statistieken van de sleutelspelers zijn geanalyseerd, is het verval van Willem II nog niet helemaal verklaard. Misschien dat de teamstatistieken van vorig en dit seizoen dit beter kunnen verklaren. 

Wat het meest opvalt aan deze statistieken is de toename van het xG per schot van de tegenstander. Vorig seizoen behoorde Willem II tot de beste teams met de minste hoeveelheid xG per schot tegen. 

In het huidige seizoen behoort Willem II tot de slechtste van de competitie wat betreft de xG per schot tegen. Willem II geeft dus dit seizoen de grootste kansen weg terwijl ze dat vorig seizoen heel erg veel beter deden.   

Willem II laat ook veel meer toe als de tegenstander de bal heeft. De hoeveelheid succesvolle passes die ze in hun zestienmetergebied toestaan is gelijk aan vorig seizoen.

Wat wel verschilt is dat deze passes een hoger slagingspercentage bevatten dan vorig seizoen. Ook de NSxG kwaliteit van deze passes is hoger, dat betekent dat de passes op gevaarlijke plekken aankomen. 

Tegelijkertijd voeren de spelers van Willem II meer tackles en onderscheppingen uit. Dat is logisch te verklaren, als de tegenstander meer aanvalt is er ook meer verdedigend werk te verrichten. 

Het verval

De analyse laat zien dat Willem II een stuk slechter presteert dan vorig seizoen. Ze geven veel meer kansen weg en creëren aanvallend minder. 

De twee laatst gespeelde wedstrijden laten zien dat de belangrijke spelers van vorig seizoen niet hetzelfde presteren. Voorin worden vaak de verkeerde keuzes gemaakt en schieten de aanvallers vaak van moeilijke posities in de hoop toch nog te scoren.

Achterin hebben de verdedigers minder vertrouwen en dekker ze minder goed door wat ruimtes voor de tegenstanders oplevert. 

De statistieken ondersteunen dit beeld. De uitblinkers van vorig seizoen lijken het dit seizoen helemaal kwijt. Ook de teamstatistieken laten zien dat de tegenstanders veel meer gevaar kunnen brengen. 

Ondanks dat het te verklaren is dat Willem II zoveel slechter speelt is het moeilijk begrijpbaar.

Nagenoeg dezelfde spelers als het vorige succesvolle jaar staan opgesteld. Willem II moet zich realiseren dat vorig jaar een uitschieter was en dat ze dit jaar hard hun best moeten doen om niet te hoeven strijden tegen degradatie.