Het uitgestelde Europese Kampioenschap zit erop. Italië mag zich de winnaar noemen nadat ze na penalty’s te sterk waren voor Engeland op Wembley. We kunnen terugkijken op een mooi EK met veel spektakel, doelpunten en heel veel verlengingen. Van Hongarije dat bijna Frankrijk uit de poule des doods knikkerde naar Denemarken dat na het drama in de eerste wedstrijd zich tot de halve finale knokte. In dit artikel blikken we aan het hand van statistieken terug op het EK 2020.
Spelen door heel Europa
Dit EK zal de geschiedenisboeken ingaan als het Europees Kampioenschap wat door het hele Europese continent gespeeld is. Als gevolg daarvan hebben sommige landen enorme afstanden afgelegd voor een paar wedstrijden. Opvallend is dat de landen in de finale, Italië en Engeland, relatief weinig afstand hebben hoeven afleggen.
Engeland speelde de groepswedstrijden namelijk in Londen. En ook in de knock-out fase hebben ze alle wedstrijden op één na op Wembley gespeeld. Ze hebben een keer naar Rome moeten reizen voor de confrontatie met Oekraïne. Totaal heeft Engeland 3.464 kilometer afgelegd.
Italië was ook een van de landen waarin dit EK werd gespeeld en daardoor speelde Italië al hun groepswedstrijden in Rome. Voor de achtste finale is Italië naar Engeland afgereisd om te spelen tegen Oostenrijk. Voor de kwartfinale is Italië naar Duitsland gereisd om tegen België te spelen. Vervolgens voor de halve finale en finale is Italië weer teruggekeerd naar Londen om daar de laatste twee wedstrijden te spelen.
Als we deze afstanden afzetten tegen bijvoorbeeld België dan zie je een heel groot verschil. België reisde in de groepsfase tussen Rusland en Denemarken heen en weer. In de knock-out fase mochten ze naar Sevilla en München. Totaal hebben ze 11.414 kilometer afgelegd.
In groep A zijn ook enorme afstanden afgelegd omdat Baku, de hoofdstad van Azerbeidzjan, een van de speelsteden was. Zwitserland reisde naar Baku, Rome, Baku om in de kwartfinale naar Sint-Petersburg af te reizen. Na de uitschakeling konden ze weer terug naar hun eigen land en bijkomen van de enorme overbrugde afstanden. Totaal hebben ze 15.395 kilometer afgelegd voor vier wedstrijden zonder de terugreis mee te rekenen.
| Kilometers | Wedstrijden | |
| Engeland | 3.464 | 7 |
| Italië | 3.790 | 7 |
| België | 11.414 | 5 |
| Zwitserland | 15.395 | 4 |
Belang van de back
Een volgend iets wat enorm opvalt dit EK zijn de scorende rechts- en linksbacks. Zelfs in de finale werd het openingsdoelpunt gescoord door de linksback van Engeland, Luke Shaw, door een assist van rechtervleugelverdediger Kieran Trippier. Andere vleugelverdedigers die positief opvielen dit EK waren Dumfries, Spinazzola, Maehle en Meunier.
| Doelpunten | Assists | |
| Luke Shaw | 1 | 3 |
| Joakim Maehle | 2 | 1 |
| Thomas Meunier | 1 | 2 |
| Denzel Dumfries | 2 | 0 |
| Robin Gosens | 1 | 1 |
| Leonardo Spinazzola | 0 | 2 |
| David Alaba | 0 | 2 |
Totaal zijn alle vleugelverdedigers dit EK betrokken bij dertig doelpunten. Totaal zijn er 142 doelpunten gemaakt en 104 assists geleverd. Bij maar liefst twaalf procent van de doelpunten is een vleugelverdediger direct betrokken geweest. Dan hebben we het nog niet eens over hoeveel procent van de aanvallen bij vleugelverdedigers beginnen.
Dat vleugelverdedigers steeds belangrijker worden in het hedendaagse voetbal is makkelijk te verklaren. Steeds meer landen speelden dit toernooi 5-3-2, het ‘systeem van de toekomst’. Zelfs het Nederlands elftal moest eraan geloven.
Dat dit het systeem van de toekomst wordt genoemd heeft alles te maken met hoe het hedendaagse voetbal gespeeld wordt. Verdedigen, zeker op een eindtoernooi, is belangrijker dan ooit. Als je weinig doelpunten tegen krijgt heb je maar één kans nodig en die krijg je sowieso wel. Als je verdediging stabiel is en je oefent op penalty’s, maak je een grote kans om ver te komen in het toernooi. Engeland is hier het levende bewijs van.
Hoe verdedig je goed? Door zo min mogelijk ruimte weg te geven, want ruimtes zorgen voor mogelijkheden om te schieten of een gevaarlijke pass te geven. En dus meer mogelijkheden op doelpunten. In voetbal op hoog niveau wordt tegenwoordig minder ruimte dan ooit weggegeven. Vaak is de enige ruimte op het veld te vinden op de vleugel en dat is waar de vleugelverdedigers bepalend zijn.
Veel ploegen zijn 5-3-2 gaan spelen om de ruimtes op deze flanken zo goed mogelijk te benutten. Ook stellen ze op de flanken vaak hun beste speler op die zowel aanvallend als verdedigend sterk is. Dit Europees Kampioenschap zal bekend staan om de doorbraak van de back.
(Eigen) doelpunten
Dit EK zal ook de geschiedenisboeken ingaan als het Europees Kampioenschap met een recordaantal hoeveelheid eigen doelpunten. In totaal op de afgelopen vijftien EK’s vielen er negen eigen doelpunten. Enkel dit Europees Kampioenschap gaat daar ruim overheen met elf eigen doelpunten.
Dat valt ook enigszins te verklaren door het weggeven van minder ruimtes. Er staan meer spelers achter de bal bij het verdedigen en wordt een schot makkelijker van richting veranderd door een uitstekend lichaamsdeel.
Daarnaast ligt er zoals gezegd meer ruimte op de vleugel en daaruit komen vaak lage voorzetten. Deze zijn vaak zo strak gegeven dat het als verdediger moeilijk is om de bal niet in het eigen doel weg te werken.
De meer verdedigende spelopvatting van veel ploegen leidde niet tot minder doelpunten. Het leidde zelfs tot het tegendeel. Dit EK zijn er gemiddeld de meeste doelpunten per wedstrijd ooit gescoord sinds er minimaal acht landen deelnemen aan het toernooi, 2,78 doelpunten per wedstrijd.
| Jaar | Teams | Duels | Doelpunten | Gem. aantal doelpunten |
| 1984 | 8 | 15 | 41 | 2,73 |
| 1988 | 8 | 15 | 34 | 2,27 |
| 1992 | 8 | 15 | 32 | 2,13 |
| 1996 | 16 | 31 | 64 | 2,06 |
| 2000 | 16 | 31 | 85 | 2,74 |
| 2004 | 16 | 31 | 77 | 2,48 |
| 2008 | 16 | 31 | 77 | 2,48 |
| 2012 | 16 | 31 | 76 | 2,45 |
| 2016 | 24 | 51 | 108 | 2,12 |
| 2020 | 24 | 51 | 142 | 2,78 |
Als we dieper de doelpunt statistieken induiken zien we dat Spanje op basis van de expected goals (xG) als enige beter presteerde dan winnaar Italië. Ook Nederland presteerde beter met een expected goal difference (xGD) van +5,5. Dat betekent dat ze ruim vijf xG meer hebben gecreëerd dan dat ze tegen hebben gekregen. Met Nederland is het alleen geen eerlijke vergelijking omdat ze vroeg in het toernooi zijn uitgeschakeld.
| Squad | MP | GF | GA | GD | xG | xGA | xGD | xGD/90 |
| Italy | 7 | 13 | 4 | 9 | 10.9 | 5.9 | +5.0 | +0.63 |
| England | 7 | 11 | 2 | 9 | 8.0 | 5.5 | +2.4 | +0.32 |
| Spain | 6 | 13 | 6 | 7 | 15.3 | 5.6 | +9.7 | +1.39 |
| Denmark | 6 | 12 | 7 | 5 | 9.4 | 7.0 | +2.3 | +0.37 |
| Belgium | 5 | 9 | 3 | 6 | 6.0 | 4.9 | +1.1 | +0.22 |
| Czech Republic | 5 | 6 | 4 | 2 | 5.4 | 5.9 | -0.5 | -0.09 |
| Switzerland | 5 | 8 | 9 | -1 | 6.6 | 9.5 | -2.8 | -0.50 |
| Ukraine | 5 | 6 | 10 | -4 | 6.3 | 6.7 | -0.4 | -0.07 |
| Netherlands | 4 | 8 | 4 | 4 | 8.5 | 2.9 | +5.5 | +1.38 |
| Sweden | 4 | 5 | 4 | 1 | 5.0 | 5.3 | -0.3 | -0.07 |
| France | 4 | 7 | 6 | 1 | 6.6 | 4.6 | +2.0 | +0.46 |
| Austria | 4 | 5 | 5 | 0 | 4.4 | 5.9 | -1.5 | -0.35 |
| Portugal | 4 | 7 | 7 | 0 | 7.6 | 4.2 | +3.4 | +0.86 |
| Croatia | 4 | 7 | 8 | -1 | 4.5 | 7.5 | -3.0 | -0.69 |
| Germany | 4 | 6 | 7 | -1 | 6.5 | 4.0 | +2.5 | +0.62 |
| Wales | 4 | 3 | 6 | -3 | 4.6 | 6.5 | -1.9 | -0.47 |
| Finland | 3 | 1 | 3 | -2 | 1.6 | 4.5 | -2.9 | -0.96 |
| Russia | 3 | 2 | 7 | -5 | 2.7 | 4.7 | -2.1 | -0.68 |
| Slovakia | 3 | 2 | 7 | -5 | 0.9 | 6.2 | -5.2 | -1.75 |
| Hungary | 3 | 3 | 6 | -3 | 1.2 | 6.5 | -5.3 | -1.77 |
| Poland | 3 | 4 | 6 | -2 | 3.3 | 3.6 | -0.2 | -0.08 |
| Scotland | 3 | 1 | 5 | -4 | 3.8 | 2.5 | +1.3 | +0.43 |
| North Macedonia | 3 | 2 | 8 | -6 | 3.0 | 8.0 | -5.1 | -1.69 |
| Turkey | 3 | 1 | 8 | -7 | 2.7 | 6.9 | -4.2 | -1.39 |
Statistieken zijn van fbref.com
Verder kunnen we concluderen dat Schotland een nieuwe spits nodig heeft: ze hebben uit een xG van 3,8 maar één keer weten te scoren. Ook valt af te lezen dat Morata niet in topvorm was gezien ook Spanje onderpresteert op xG.
Verlenging
Dit EK zal altijd herinnerd worden als het EK waarop twee knock-out wedstrijden na 90 minuten in 3-3 eindigde op dezelfde speeldag. Niet alleen in deze twee wedstrijden was verlenging nodig om te bepalen wie door mocht naar de volgende ronde. In totaal zijn er dit toernooi acht verlengingen nodig geweest om de winnaar te bepalen. Na vier verlengingen waren er strafschoppen nodig, zoals ook in de finale.
Deze hoeveelheid verlengingen evenaart het record van aantal verlengingen op een groot voetbaltoernooi. Op het WK 2014 en 1990 waren ook acht verlengingen nodig.
Natuurlijk is het enigszins vertekend omdat vanaf 2016 pas met 24 landen gespeeld wordt op een EK. Op Europees Kampioenschappen met twaalf of minder teams waren er geen achtste finales en logischerwijs ook minder verlengingen.
Toch is het WK weer wel een goede vergelijking. Aan het Wereldkampioenschap doen sinds 1982 24 landen mee en sinds 1998 32 landen. Dat maakt het extra bijzonder dat het EK het record aan verlengingen op een voetbaltoernooi evenaart.
Conclusie
Kortom, het Europees Kampioenschap 2020 zal voor altijd bekend staan als toernooi dat door het hele Europese continent plaatsvond. Daarnaast gaat het toernooi de geschiedenisboeken in omdat er de meeste doelpunten ooit zijn gescoord.
Wat verder bij zal blijven is het belang van de backs. De vleugelverdedigers die maar liefst bij twaalf procent van de doelpunten betrokken zijn. Dat komt natuurlijk door de ontwikkelingen in de speelstijl en tactiek waarbij teams steeds minder ruimtes weggeven. En dus de ruimte op de vleugel volledig benut moeten worden.
Verder zal het Europees Kampioenschap bekend staan om de topscorer dit toernooi; het eigen doelpunt. Ook het aantal verlengingen zal in het geheugen gegrift staan bij veel kijkers. Of dit een trend gaat zijn, zullen we zien op volgende eindtoernooien.
Nog geen reacties
Geef je mening Cancel