Cambuur speelde in de eerste speelronde tegen Excelsior eigenlijk de perfecte wedstrijd. Alle statistieken spraken in het voordeel van Cambuur: dominantie op expected goals, passes, tackles en ook de zogenoemde PPDA (passes allowed per defensive action). Het enige probleem: Cambuur scoorde niet en verloor met 0-2. Wat zegt PPDA? En wat zegt het over Cambuur?
PPDA probeert de mate van hoge druk en agressie van teams te meten. De defensieve acties definieert Opta als tackles, intercepties, gefaalde tackles en overtredingen. Deze verdedigende acties vinden plaats als het verdedigende team druk zet op het team in balbezit.
PPDA wordt als volgt berekend: de hoeveelheid passes dat het aanvallende team kan maken onder druk van het verdedigende team wordt gedeeld door het aantal defensieve acties van het verdedigende team.
Hoe kleiner het getal, hoe groter de defensieve intensiteit, en dus de defensieve druk. Namelijk: als het verdedigende team minder defensieve acties uitvoert, dan kan het aanvallende team meer passes versturen zonder druk. Dat zorgt voor een stuk hoger PPDA-getal dan wanneer het defensieve team meer defensieve acties uitvoert.
Niet elke defensieve actie en aanvallende pass wordt meegenomen in het PPDA-getal. Het maakt natuurlijk ook uit waar op het veld de druk plaatsvindt. Als het defensieve team volledig terugzakt en compact voor zijn eigen doel verdedigt, dan kun je niet spreken van hoge druk.
Opta trekt een streep op de helft van het verdedigende team in de breedte ter hoogte van een aantal meter onder de middencirkel. Alle defensieve acties voorbij deze denkbeeldige lijn worden meegenomen in het PPDA-cijfer.
Hoge druk creëert kansen
Een verband tussen een hogere expected goals, minder expected goals tegen en een lage PPDA lijkt logisch. Niet voor niets is gegenpress een van de meest toegepaste tactieken in het moderne voetbal.
Gegenpress is simpelweg de bal hoog op het veld veroveren door op het juiste moment drukzetten. Zodra de bal in het bezit is van het drukzettende team, dan speelt die partij de bal zo snel mogelijk richting het doel. Het team dat net de bal verloren is, staat dan nog niet in de juiste compacte posities. Dat levert ruimtes op en ruimtes creëren kansen. Het is dus niet onlogisch om te denken dat een lage PPDA samengaat met hoge expected goal cijfers.
Interactieve chart:
De data van de afgelopen vier Eredivisie-seizoenen lijkt deze gedachte te ondersteunen. In het seizoen 2018-2019 hebben de drie clubs met de laagste PPDA ook de hoogste non-penalty expected goals. De clubs die het beste drukzetten (Ajax, Feyenoord en PSV), creëerden dit seizoen ook de meeste kansen.
Het seizoen 2019-2020 is een beetje een raar seizoen. Alleen Ajax haalt dat seizoen een lage PPDA. De club uit Amsterdam onderschepte de bal gemiddeld na negen passes van de tegenstander. De rest van de Eredivisieclubs laten de tegenstander twaalf of meer ballen overspelen voordat ze een defensieve actie uitvoeren. Alleen Ajax produceert dat seizoen een hoge NPxG.
Het seizoen daaropvolgend ondersteunt ook de hypothese volledig. Het team dat het slechtste druk zet is ADO Den Haag. De Ooievaars veroveren de bal gemiddeld pas na negentien passes van de tegenpartij. Ze hebben dat seizoen maar een totale NPxG van 25 geproduceerd.
Ajax haalt seizoen 2020-2021 wederom het beste PPDA-cijfer en creëren ook weer de meeste kansen. Het team dat het tweede beste PPDA-cijfer heeft is Vitesse, zij hebben in tegenstelling tot de veronderstelling niet de tweede hoogste NPxG. PSV, Feyenoord, Utrecht en AZ hebben dat seizoen allemaal meer kansen gecreëerd.
Dat Vitesse niet zoveel kansen creëert kan natuurlijk ook door andere factoren komen. Sommige coaches kiezen ervoor om na verovering van de bal te temporiseren en de bal terug te spelen naar de verdediging en het spel te controleren. Ook kan het zo zijn dat de spelers die de bal veroveren slordig zijn in de passing, of dat de aanvallers niet tot een schot komen.
Vorig jaar hadden Ajax, Feyenoord en PSV de beste PPDA-cijfers en ook de hoogste NPxG, net als in 2018. Hier valt ook weer op dat de teams die het slechtste presteerden op PPDA tegen degradatie moesten vechten. Willem II heeft namelijk het hoogste PPDA-cijfer.
Hoge druk is de beste verdediging
Naast dat goed drukzetten waarschijnlijk ruimtes, kansen en een hoge expected goals oplevert is goed drukzetten ook cruciaal voor de verdediging. Hoe minder passes je de tegenstander laat geven, hoe kleiner de kans op tegendoelpunten.
Op dit vlak spreekt de data minder voor zich. Sommige teams met een hoog PPDA-cijfer geven desondanks niet heel veel kansen weg. VVV-Venlo zet in het seizoen 2018-2019 het slechtste druk vergeleken met andere Eredivisie-teams. Toch geven ze dat seizoen minder kansen weg dan negen andere teams. Inzakken en weinig drukzetten kan zeker ook een effectieve manier zijn om minder kansen weg te geven.
Op een paar voorbeelden na zie je wel een algemene trend dat een laag PPDA-cijfer ook voor een lage NPxGA getal zorgt. In de meeste seizoenen is te zien dat de drie best drukzettende teams ook de minste expected goals incasseren.
Cambuur de PPDA-koning
Kortom, om wedstrijden te winnen moet je op een goede manier drukzetten. Cambuur volgt in de eerste twee wedstrijden van dit seizoen precies dat advies. Het resultaat: één punt.
Cambuur presteert dit seizoen het beste op het gebied van PPDA. Gemiddeld over de twee gespeelde wedstrijden laten ze de tegenstander zes passes overspelen voordat ze interveniëren. Daarmee presteren ze het momenteel het beste van de hele Eredivisie.
In de wedstrijd tegen Excelsior creëerde Cambuur maar liefst 3,73 expected goals, mede door het succesvolle drukzetten. In de onderstaande situatie zie je een moment waarop de formatie van Henk de Jong massaal drukzet.
Maar liefst zes spelers doen mee in het drukzetten. Cambuur kiest de momenten om druk te zetten zorgvuldig. Als de tegenstander de bal aan de zijkant heeft is het drukzetten het meest effectief. De man aan de bal heeft dan namelijk een richting minder waarnaar hij kan wegdraaien. Dat zorgt ervoor dat je als drukzettende partij ook een kant minder hoeft af te dekken.
In het bovenstaande geval kiest Kenzo Goudmijn voor de lange bal. De bal komt niet aan en Cambuur heeft in dit geval de bal na één pass veroverd.
Ook tegen Utrecht zette Cambuur succesvol druk. De expected goals tegen het team uit de Domstad waren ongeveer in balans. Met een xG van 1,76 lagen er genoeg mogelijkheden om een doelpunt te maken. Afgaande op de PPDA-data en het spelbeeld, zal Cambuur dit seizoen nog zeker gaan stijgen op de ranglijst. Misschien verstandig om de komende trainingen te focussen op afronden.
Vorig seizoen viel Cambuur helemaal niet op in de PPDA-cijfers. Gemiddeld genomen lieten ze de tegenstander 14,3 keer de bal overspelen. De onderliggende xG- en xGA-cijfers waren dat seizoen niet om over naar huis te schrijven. Heeft dat voor de tactische aanpassing gezorgd die Cambuur nu het voorbeeld maakt op het gebied van hoge druk, of is die conclusie te snel getrokken na twee wedstrijden?
Nog geen reacties
Geef je mening Cancel