Afstandsschoten niet voor iedere ploeg rendabel

Er was ruim een halfuur gespeeld in de ontmoeting tussen Go Ahead en AZ toen Doke Schmidt, rechtsback van de club uit Deventer, maar eens besloot te schieten. Van ver buiten de zestien haalde hij vol uit; het had een prachtige treffer tot gevolg. Na afloop gaf Schmidt aan dat afstandsschoten bepaald geen specialiteit van hem zijn. Wij vroegen ons af of schieten van afstand wel zo slim is. Hoe vaak wordt er eigenlijk uit een afstandsschot gescoord? Heeft het schieten wel zin?
Noot: Stats via Squawka en WhoScored.
Eerder genoemde vragen gaan we eerst toepassen op de clubs uit de Eredivisie. Als criterium voor een afstandsschot hanteren wij een doelpoging van buiten het zestienmetergebied. We onderzoeken de clubs op percentage afstandsschoten van het totaal aantal goals en het percentage goals uit afstandsschoten van het totaal aantal afstandsschoten.

Eén op de 6,3 goals een afstandsschot

Deze grafiek geeft eigenlijk aan hoe zeldzaam (of juist niet) een doelpunt uit een schot van buiten de zestien meter is in de Eredivise. Zou het percentage heel laag zijn (bijvoorbeeld vijf procent) dan komt een doelpunt van ver zelden voor. Is een percentage aanmerkelijk hoger, dan wordt er in de Eredvisie veelvuldig van afstand gescoord.
Ongeveer zestien procent van de goals in de Eredivisie is een afstandsschot. Dat is ongeveer één op de zes doelpunten. NAC is de koploper van dit klassement. Eén op de vier Bredase goals is een schot van afstand.
Go Ahead en PSV volgen met respectievelijk 23,5 en 22 procent. De laagvliegers van dit klassement zijn FC Groningen (7,7%), Cambuur (8,3%) en FC Twente (9,8%). Bij Groningen is dus één op de dertien doelpunten een afstandsschot. Een doelpunt van ver is dus een zeldzaamheid voor de Groningers.

Eén op de 23 afstandsschoten raak

Deze grafiek laat zien hoeveel procent van de schoten van buiten het strafschopgebied raak is. Oftewel: hoeveel schoten van het totaal aantal afstandsschoten leveren een doelpunt op?
Even wat feiten op een rij:

• In de Eredivsie werd tot nu toe 2541 keer van afstand geschoten: dat is 141 keer gemiddeld per club.
• In totaal werd 5839 keer geschoten dit seizoen, 43,5% van die schoten was een afstandsschot.
• In totaal is dit seizoen 110 keer van buiten de zestien meter gescoord. Gemiddeld is dat ongeveer 6 keer per club.

Ook hier is NAC de koploper. Eén op de twaalf afstandsschoten is raak van een speler van NAC. Bij Cambuur zijn de cijfers zwak; slechts 1,6% van de schoten is raak. Oftewel: 98,4% van de schoten van buiten de zestien meter is niet raak. De club scoorde slechts twee keer van buiten de zestien, terwijl het 124 keer probeerde van veraf te schieten.
Het Eredivisiegemiddelde is 4,36%. Dat betekent dat in de hele vaderlandse competitie één op de 23 schoten raak is. Je moet dus gemiddeld eigenlijk 23 keer schieten van buiten de zestien meter om een doelpunt te krijgen. Misschien is het slimmer om verder te combineren in plaats van een schot van veraf.

En de Europese top dan?

We pakken van elk groot voetballand (Duitsland, Engeland, Frankrijk, Italië en Spanje) de top-3 en we berekenen het percentage afstandsschoten uit het totaal aantal doelpunten en het % goals uit het totaal aantal afstandsschoten.

14,2% van de doelpunten in de Europese top is een afstandsschot. Nog lager dan in de Eredivisie; hier is één op de zeven doelpunten een afstandsschot, in de Eredivisie is dat ongeveer zes.
Atlético en Bayern doen het niet erg goed op dit gebied. Ze scoorden allebei exact één keer van buiten de zestien dit seizoen. Chelsea staat samen met Napoli bovenaan. Chelsea maakt 25,53% van zijn goals uit afstandsschoten; bij Napoli is dat 23,4%.
Nu wordt het interessanter. We gaan namelijk voor de Europese topploegen onderzoeken hoe veel van hun afstandsschoten raak zijn. Is dat percentage beduidend hoger dan in de Eredivisie, dan geeft kwaliteit dus de doorslag bij het schieten van buiten het strafschopgebied. Is dit niet zo, dan hebben we in de Eredivisie óf goede afstandsschutters, óf mindere doelmannen, óf gewoon meer geluk.

Het gemiddelde is niet gek veel hoger dan in de Eredivisie (4,62 om 4,36). Ook bij de topploegen wordt over het algemeen dus procentueel gezien niet veel vana afstand gescoord. Slechts één op de 22 doelpunten is een afstandsschot.
Bayern München heeft een dramatisch percentage rake afstandsschoten door slechts één afstandsgoal, terwijl ze het 128 keer van buiten de zestien probeerden. Barcelona (7,05), Real en City beschikken over de beste afstandsschutters. Barcelona probeerde het 128 keer van ver, Real 182 keer en Manchester City 145 maal. Ondanks het hoge aantal pogingen van Real – het gemiddelde van deze vijftien teams is 150 – is toch 7,13% raak. Spelers als Gareth Bale en Cristiano Ronaldo beschikken over een dusdanig afstandsschot dat ze (relatief) vaak raak schieten.

Zinloos

Uit bovenstaande gegevens kunnen we concluderen dat van afstand schieten vrij weinig zin heeft. In de Eredivisie levert maar één op de 23 afstandsschoten een doelpunt op en bij de buitenlanders toppers één op de 22. Het levert zo nu en dan een prachttreffer op, maar over het algemeen zijn veel afstandsschoten dus mis. In de Eredivisie is één op de zes goals een afstandsschot en in het buitenland één op de zeven goals. Afstandsschoten hebben dus nog wel een redelijk aandeel in het totaal aantal goals.