Weinig draagvlak WK voetbal Qatar

Toen de FIFA in december 2010 besloot de organisatie van het WK voetbal van 2022 aan het hypermoderne Qatar over te laten, volgde er onmiddellijk kritiek van diverse kanten. Australië en de Verenigde Staten begrepen niet waarom de FIFA niet had besloten de organisatie van het toernooi aan hen over te laten. Naast de al bestaande kritiek werd afgelopen maanden ook duidelijk dat de arbeiders die aan de bouw van de hypermoderne Qatarese stadia werken als slaven worden behandeld. De vraag is of een land als Qatar, waar de problemen zo aan de oppervlakte liggen, in staat is het WK van 2022 in goede banen te leiden.

Hitte

Indien de FIFA besluit het wereldkampioenschap toch in Qatar te organiseren, zijn er twee opties wanneer het WK zou kunnen worden afgewerkt. Optie 1 is het organiseren van het toernooi in de maanden juni en juli. In deze maanden bereikt de dagelijkse temperatuur in steden als Doha echter haar top. Op een zomerse dag is het in Qatar niet meer dan normaal als het kwik boven de 40 graden Celsius stijgt. Dit zijn geen ideale temperaturen om te sporten, laat staan om een ontzettend belangrijke voetbalwedstrijd te spelen.
Als oplossing voor dit mogelijke probleem tijdens het WK 2022 is Qatar van plan een grotesk airconditioningsysteem te ontwikkelen. Dit airconditioningsysteem, dat door middel van een zwevend platform hele steden van schaduw en wind kan voorzien, kost echter maar liefst 149 miljoen euro en zorgt voor een enorme hoeveelheid uitstoot van schadelijke stoffen.
Een andere aangedragen oplossing voor het hitteprobleem is het WK te verplaatsen naar de ‘winterse’ maanden november en december. Dit is de tweede optie waarvoor de FIFA zou kunnen kiezen. In dit jaargetij is het in Qatar slechts 25 tot 30 graden warm. Temperaturen die voor de spelers beter zouden zijn om in te voetballen. Een verplaatsing van het toernooi naar de winter lijkt een goede regeling, wil het niet dat in deze maanden diverse voetbalcompetities in het midden van het seizoen zitten. De baas van de Premier League liet al weten een mogelijke verplaatsing van het toernooi naar de winter niet te zien zitten: “We kunnen het (WK, red.) niet opeens naar de winter verplaatsen, dan moeten we de plaats maar wijzigen”. Een ideale oplossing lijkt er niet te zijn.

Alcohol

De wet- en regelgevingen rondom het nuttigen van alcohol zijn in Qatar extreem vaag. Het drinken van alcoholische dranken op straat is voor iedereen verboden, maar het drinken van alcoholische dranken binnenshuis is alleen voor niet-moslims toegestaan. Indien supporters zich tijdens het wereldkampioenschap van 2022 niet aan deze regels houden, kunnen deze een zware straf tegemoet zien. Een schrijnend voorbeeld is het geval van een Indiase moslim.
De Indiër reisde april vorig jaar voor een zakenreis naar Qatar. Bij aankomst dronk hij een alcoholische drank in de lobby van zijn hotel. Toen een werknemer van het hotel er echter achter kwam dat de Indiër een moslim was, waren de rapen gaar. De moslim werd opgepakt en zwaar gestraft door de Qatarese politie: hij kreeg (maar liefst) 40 zweepslagen. Een middeleeuwse straf. Dit lijkt in 2022 niet goed te kunnen gaan. Bij iedere editie van het WK voetbal reizen er tienduizenden supporters met hun nationale elftal mee. Het is algemeen bekend dat er bij de festiviteiten rondom een wereldkampioenschap alcohol word geschonken aan deze fans. Indien een fan in Europa openbaar dronken wordt, slaapt hij hoogstens een nacht in de cel. Indien dezelfde fan in Qatar openbaar dronken wordt, kan hij mogelijk een veertigtal zweepslagen verwachten.

Moderne slavernij

Als klapper op de vuurpijl kwam eind vorig jaar naar buiten dat de (veelal Nepalese en Indiase) arbeiders die aan de bouw van de stadia werken, als moderne slaven worden behandeld. Werkgevers zorgen voor onvoldoende drinkwater en toiletten voor de bouwvakkers en indien er één ontslag wil nemen, is dit niet mogelijk. Er wordt zeven dagen per week van 6 uur ’s ochtends tot 8 uur ’s avonds gewerkt. Het lijkt erop dat de arbeiders moeten werken totdat ze erbij neervallen. In de korte tijd dat de bouw van de stadia in Qatar aan de gang is, zijn er maar liefst 400 tot 900 arbeiders omgekomen als gevolg van de slechte werkomstandigheden. Een snelle berekening leert dat er tegen de tijd dat het wereldkampioenschap in 2022 start, op deze wijze meer dan 4000 arbeiders zullen zijn overleden. Een schrikbarend hoog aantal.
De FIFA lijkt zich niks aan te trekken van de abominabele werkomstandigheden van de arbeiders en liet, met uitzondering van enkele loze waarschuwingen, nauwelijks iets van zich horen. Hoe lang duurt het nog voordat de federale voetbalbond inziet dat een land als Qatar, waar de rechten van mensen klaarblijkelijk op een laag pitje staan, de organisatie van een prachtig evenement als het wereldkampioenschap voetbal niet verdient? Het lijkt een kwestie van tijd.

Positieve punten?

Aan de andere kant is de organisatie van het WK 2022 een ideale mogelijkheid Qatar positief op de kaart te zetten. Het toernooi zou kunnen laten zien dat een emiraat wel degelijk in staat is een enorm groot evenement te organiseren. Bovendien zou het WK de goede bedoelingen van Qatar kunnen tonen en een mogelijkheid kunnen geven in de toekomst meer toeristen aan te trekken. Onder het credo ‘Doha is veel meer dan alleen een zandbak’, werden er in de hoofdstad maar liefst 80.000 nieuwe hotelkamers gebouwd en een nieuw spoornetwerk ter waarde van 45 miljoen euro aangelegd. Qua infrastructuur lijkt Qatar dus wel degelijk in staat het wereldkampioenschap van 2022 te organiseren. Bovendien laat de Arabische emiraat hypermoderne stadions bouwen, waar we in Europa nog een puntje aan kunnen zuigen.
Toch roept de bouw van 80.000 nieuwe hotelkamers en een nieuw spoornetwerk ook vragen op. Werden deze voorzieningen gebouwd met de hulp van moderne slaven? Hoeveel doden vielen er bij het uit de grond stampen van deze moderne bolwerken? En zijn deze doden de organisatie van een evenement als het WK voetbal waard? De antwoord op de laatste vraag is negatief. Ondanks dat het wereldkampioenschap een enorm groot evenement is waar miljoenen in om gaan, is elke dode bij de organisatie van het evenement er een te veel. Waar de Nederlanders honderden jaren geleden slaven exploiteerden op haar overzeese plantages, lijkt ditzelfde verschijnsel anno 2014 in Qatar aan de gang te zijn. De mensenrechten staan in het emiraat op een laag pitje. Met het toewijzen van de organisatie van het WK 2022 wordt deze moderne slavernij echter alleen maar beloond.

Conclusie

Met temperaturen boven de veertig graden is het ’s zomers in Qatar te warm om een topsport uit te oefenen. Naast de hoge temperaturen is het in Qatar bovendien verboden in het openbaar alcohol te nuttigen. De twee belemmerende factoren waren ook al bekend toen de FIFA in 2010 de organisatie van het WK 2022 aan het emiraat toewees. Na deze beslissing volgde er dan ook niet voor niets kritiek op de federale voetbalbond. Als klapper op de vuurpijl werd de laatste maanden duidelijk dat er bij de bouw van diverse stadia al 400 tot 900 moderne slaven overleden als gevolg van de slechte werkomstandigheden. Een schending van de internationale mensenrechten. Qatar mag van buiten dan een hypermodern bolwerk lijken, van binnenuit is de wetgeving in het emiraat nog altijd middeleeuws.