Bezet de doelpalen bij een hoekschop

Ga je voor de counter, de extra speler(s) in het luchtduel of dek je de paal af? Het is een trilemma bij het verdedigen van corners. Een counter uit een corner kan een doelpunt opleveren, met meer spelers in de ‘zestien’ is de kans dat je het kopduel wint meestal groter en met een man bij de paal is de kans dat de tegenstander scoort kleiner. Het blijkt in verschillende situaties raadzaam om spelers bij de doelpalen te zetten.

Kopduels

Er is geen enkel team in de twee beste competities van de wereld, dat gemiddeld meer dan 60 procent van zijn kopduels winst. Sterker nog: het grootste deel van de teams zit net of ver onder de 50 procent. Er zijn eigenlijk maar twee teams die er bovenuit steken in deze competities: Real Madrid (57 procent) en Stoke City (59 procent). Deze teams wonnen gemiddeld dus ongeveer zes van de tien kopduels in hun afgelopen competitie.
Geen enkel team wint meer dan 60 procent van zijn luchtduels, maar ook geen enkel team verliest er meer dan 60 procent (of wint er minder dan 40 procent).
Het is dus absoluut niet zo dat er grote verschillen zijn tussen teams met betrekking tot kopduels in de onderzochte competities. Het lijkt of een kopduel een soort loterij is: de ene keer wint de ene speler, de andere keer weer de andere speler.

Uit bovenstaande scatter plot blijkt bovendien dan teams die meer kopduels aangaan, dat duel relatief gezien niet veel vaker winnen. Real Madrid won bijvoorbeeld procentueel gezien de meeste kopduels in de Spaanse competitie, maar alleen FC Barcelona ging minder vaak een kopduel aan. Er is geen enkel verband te vinden. Een team kan in deze twee competities nog zo veel kopduels aangaan, maar het winstpercentage zal daardoor niet stijgen.

Atlético

De Champions League-finale duurde nog twee minuten en vrijwel elke speler van Atlético Madrid snakte naar het eindsignaal, de ploeg had immers iedere minuut alles gegeven. Real Madrid kreeg een laatste kans om hoop te houden op La Décima via een corner. Die ging er schitterend in. Sergio Ramos kon ongestoord binnenkoppen. De kans dat het kopduel met Sergio Ramos verloren ging, was zeker aanwezig. Dat hebben we immers hierboven gezien. Atlético verloor in La Liga iets meer dan de helft (50,8 procent) van zijn kopduels. Als je weet dat de kans aannemelijk is dat je het kopduel gaat verliezen, dan is het wel verstandig om spelers bij de palen te zetten, zou je denken. Los Colchoneros lieten dit na en dus kon de bal ongestoord de hoek invliegen.
Die 50,8 procent geldt echter voor alle kopduels over het hele veld. In het strafschopgebied is deze situatie wellicht heel anders. Bovendien gaat die kleine 51 procent alleen over La Liga, en niet over de Champions League, die van hoger niveau is. Daarom onderzoeken we alle kopduels die Atlético heeft uitgevochten in de nationale competitie én de Champions League in zijn eigen zestien meter tot nu toe.

In het eigen strafschopgebied wint Atlético relatief gezien meer kopduels dan over het hele veld. Toch is het niet zo dat de verdedigers van Atléti heersen in de eigen zestien meter. Ongeveer 45 procent van de kopduels in het penaltygebied wordt verloren. Je zou dus kunnen stellen dat de tegenstanders van Atlético 45 procent kans hadden om een kopduel in Atlético’s zestien te winnen. (Het is helaas onmogelijk om te onderzoeken uit hoeveel van die 45 procent verloren kopduels, dus gewonnen door de tegenstander, een doelpoging volgde.)
Als de Madrilenen wisten dat de kans dat ze een luchtduel in de eigen zestien verloren ongeveer 50/50 was, dan hadden ze wellicht spelers bij de palen opgesteld, om ten koste van alles een goal te voorkomen in de laatste minuten van de CL-finale.
Of Diego Simeone en zijn collega’s wisten wel degelijk dat er een aannemelijke kans was dat hun spelers een kopduel in de eigen zestien zouden verliezen en daarom besloten ze extra veel spelers in het luchtduel in te zetten. Dat vergroot misschien de kans om het duel met het hoofd te winnen.
Of er was sprake van concentratieverlies en vermoeidheid en de afspraken bij de corner werden niet nagekomen. Daardoor liepen de spelers van Atléti elkaar in de weg, stond er niemand bij de paal en stond niet iedereen goed opgesteld. Op onderstaande foto is goed te zien dat de verdediging van Simeone in ieder geval niet deed wat het moest doen.
Of Atlético wist dat maar een klein percentage van de corners daadwerkelijk een doelpoging oplevert.
Of de club vertrouwde op doelman Thibaut Courtois, die met zijn lengte de hoeken beter dan dekken dan andere keepers.

Palen bezetten

Een corner is in principe een gevaarlijke situatie. Uit het boek Corners moet je kort nemen van David Sally en Chris Anderson bleek dat maar een miniem percentage van de hoekschoppen in een doelpunt uitmondt. Dan is het dus slimmer om een speler voor de counter op te stellen, zodat je zelf meteen kan aanvallen; een logische redenering.
Echter is het eerste doel bij een hoekschop om een doelpunt te voorkomen. Waarom zou je dan het risico nemen op een tegendoelpunt, als je weet dat de kans op een goal kleiner is als twee spelers de palen afdekken?
Zeker in het geval van Atlético was het ‘counterargument’ helemaal niet aan de orde. Atlético had waarschijnlijk de kracht niet meer om een goede, snelle counter uit te voeren en bovendien was er helemaal geen noodzaak om te counteren, want de ploeg stond 1-0 voor. Het doelpunt ten koste van alles voorkomen is op zo’n moment veel belangrijker dan uitlopen naar 2-0.
Het verschilt dus in zekere zin ook per situatie of je de doelpalen af moet dekken of niet. Als je achterstaat is de noodzaak er niet. Sta je voor en verdedig je een plek op promotie of een plek in de finale, en je weet dat de kans bestaat dat je het kopduel gaat verliezen, dan is het raadzaam om twee spelers (of één speler) ‘op te offeren’ om de keeper een handje te helpen.