'Afstand van een schot bepalend voor schotefficiëntie'

Om een beter beeld van schot-efficiëntie te krijgen dan is het noodzakelijk om de schot- afstand tot het doel mee te nemen als extra variabele. Bijvoorbeeld we kunnen aannemen dat spelers met een mooie verhouding schoten op doel en daaruit voorkomende goals betere prestaties leveren dan spelers die op dit gebied lager scoren. Toch kan deze interpretatie wat misleidend zijn omdat een speler met een uitstekend ratio misschien wel 63 procent van zijn gemaakte goals scoorde vanuit een gunstige positie op het veld. In hoeverre heeft een intikker een even grote waarde als een pegel van 23 meter afstand?
Niet dat we in dit artikel de Pippo`s Inzaghi’s van het spel tekort willen doen. Integendeel, we mogen best grote bewondering hebben voor dit soort sluwe spelers en hun gluiperige neus voor goaltjes. Dit onderzoek staat meer in het teken om de afstand van een doelpoging mee te nemen en een betere conclusie te kunnen trekken over de schot-efficiëntie.
We onderzoeken in dit geval de gegevens van de Nederlandse voetbalclub NAC Breda, seizoen 2013/2014, voor bewijsmateriaal dat mogelijk de aard van de schot-efficiëntie beter zou kunnen verklaren. Voornamelijk de relatie tussen schot-afstand en schot efficiëntie. In dit onderzoek zijn alle 34 Eredivisie wedstrijden van NAC seizoen 2013-2014 geanalyseerd.
De variabelen die in dit onderzoek worden meegenomen zijn: goals, schoten op doel en totaal aantal schoten. De controlevariabele ‘afstand van doelpoging’ wordt gemeten in % van het doel. Waarom in percentages en waarom niet gewoon in meters is een vraag die je waarschijnlijk nu stelt. Omdat er op verschillende velden met verschillende afmetingen wordt gespeeld is het pragmatischer om afstand in percentages uit te drukken in plaats van meters. Grotere percentages zijn dus een indicatie dat een doelpoging verder van het doel plaats vond, terwijl een doelpoging van dichtbij uitgedrukt wordt met een wat kleiner percentage.
De primaire dataverzameling werd uitgevoerd door OPTA en geanalyseerd met SPSS 22. De meest belangrijke onderzoeksvraag in dit artikel is:

Welke NAC speler is het meest effectief in zijn doelpogingen na controle van doelpoging afstand?

Om een goed gestructureerd antwoord op deze onderzoeksvraag te krijgen, beantwoorden we de volgende sub-vragen:

• Wat is het totaal aantal schoten en schoten-op-doel verhouding?
• Wat is het schot-op-doel en goal-verhouding?
• Wat is het is totaal aantal schoten en schoten-op-doel verhouding na controle van afstand-doelpoging?
• Wat is het schot-op-doel en goal-verhouding na controle van afstand doelpoging?

Totaal aantal schoten en schoten op doel

Als eerst bekijken we het totaal aantal schoten en schoten op doel. Het NAC-gemiddelde van dit seizoen is ongeveer 11 schoten per wedstrijd. 40 procent van deze doelpogingen waren op doel. In diagram 1 zijn de individuele prestaties van de NAC-spelers visueel vertegenwoordigd op twee assen. De horizontale as (x-as) is een weergave van het totaal aantal schoten van een NAC speler over het gehele seizoen 2013/2014, terwijl de verticale as (y-as) van deze spreidingsdiagram een weerspiegeling is van het aantal schoten-op-doel in het seizoen 2013/2014.
Spelers boven de bovenste lijn in deze diagram presteren dus bovengemiddeld binnen het elftal, terwijl spelers onder de laagste lijn een beneden gemiddelde prestatie hebben neergezet.

‘Master Chief’ in deze spreidingsdiagram 1 is spits Alex Schalk (83% van zijn totaal aantal schoten waren op doel). We moeten hier wel bij vermelden dat Alex Schalk al vroeg in het seizoen werd overgenomen door Jong PSV en het nog maar de vraag is of hij dit mooie efficiëntie percentage had kunnen continueren. Andere A-team leden zijn Hooi, Perica en Verbeek. Aan de onderkant van de lijst bungelt ‘Kees Kwakman’ met slechts 29% van zijn totaal aantal schoten dit seizoen tussen paal en lat.

Schoten op doel en goals

De verhouding tussen totaal aantal schoten en het aantal schoten op doel is één ding, maar interessanter is misschien nog hoeveel van die schoten op doel ook daadwerkelijk doel treft. Diagram 2 geeft duidelijkheid over welke NAC-spelers bovengemiddeld en onder gemiddeld presteren op de verhouding schoten-op-doel en het aantal goals.
Kees Kwakman maakt een mooie comeback in deze grafiek. Waar hij zijn mojo kwijt was op de verhouding totaal-aantal-schoten en schoten-op-doel is Keesie goed bezig op deze vergelijking.

Kwakman heeft iets weg van een motorische gestoorde bokser die vaak mis maait, maar als hij de kin eenmaal weet te vinden is het aftikken en klaar.

Andere spelers die zich als effectief onderscheiden zijn Suk, Verbeek en Poepon. NAC`ers die de keu nog maar eens moeten krijten voor volgend seizoen zijn Seuntjes, Matic en Sarpong.

Schoten op doel verhouding gecontroleerd door de afstand van een shot

De belangrijkste onderzoeksvraag in dit artikel is wat er gebeurt met de schot-efficiëntie als we de afstand van de doelpoging meenemen. Om te identificeren welke NAC-spelers het meest effectief zijn na controle van gemiddelde afstand (gemiddelde afstand van alle doelpogingen is 21.46%) is gebruik gemaakt van een univariate analyse. In deze analyse is het mogelijk om de afstand van de doelpoging voor iedereen te corrigeren (gelijk te maken). Vanuit deze correctie vindt er een betere voorspelling plaats ten aanzien van schot-efficiëntie.
In diagram 3 is op horizontale x-as de gemiddelde afstand van doelpoging gemeten in % terug te vinden en op de verticale y-as de ratio totaal-aantal-schoten / schoten op doel. Zo is bijvoorbeeld zichtbaar dat Hadouir de bal graag op het schoeisel neemt van een behoorlijke afstand, terwijl Drost juist van dicht bij zijn kansjes waagt. Diagram 3 laat zien dat 5 spelers zich positief boven de regressielijn bevinden. In diagram 4 zijn deze gegevens overzichtelijk omgezet naar een staafdiagram. Deelconclusie is dat na controle van afstand, 5 spelers (Schalk, Verbeek, Hadouir, Hooi en Perica) er een bovengemiddelde efficiëntie score op na houden.

Schot op doel en goal verhouding gecontroleerd na afstand doelpoging

We passen dit kunstje in diagram 5 en 6 nog maar eens toe op de verhouding schoten op doel en goals. Na het compenseren van voor- en nadelen van afstand-doelpoging zijn Buijs, Verbeek en Kwakman statistisch de ‘top of the pops’ binnen de Brabantse ploeg. We willen ook speler Drost feliciteren met een min-score. How the shizzle bumping titties you managed that Enrico?

Conclusie

Dit artikel is een van de vele studies die de associatie tussen doelpoging en afstand van deze poging probeert te verduidelijken. Resultaten uit dit artikel bieden een kleine uitbreiding tot de groeiende literatuur van ExpG1. ExpG1 is de verwachtingswaarde van een doelpunt op het moment dat een doelpoging wordt ondernomen.
De ExpG1 wordt berekend aan de hand van vele factoren zoals schotlocatie, schotafstand, schotsnelheid, etc. (Colin Trainor, 2013). Waar de theoretische relevantie een kleine stukje levert voor de legpuzzel Expg1 is de praktische onderzoeksvraag gericht op de speler-efficiëntie van het NAC-elftal. Welke NAC-speler is het meest doeltreffend gecontroleerd na afstand doelpoging?
De eindconclusie is dat Danny Verbeek met 2 zilveren medailles zonder twijfel de meest effectieve NAC-speler is in seizoen 2013/2014. Buiten de eerder gegeven pluim aan Drost wil ik dan ook gelijk maar de club FC Utrecht feliciteren met hun excellente aankoop (Danny Verbeek) op efficiëntie.