A-SCoRe voorspelling: Feyenoord grootste kanshebber voor de titel

Met de Klassieker achter de rug is er een mooi moment aangebroken om te kijken hoe alle teams in de Eredivisie tot dusver hebben gepresteerd en om de uiteindelijke ranglijst te voorspellen! We doen dit aan de hand van A-SCoRe, wat staat voor Adjusted Seasonal Comparitive Results. Simpel gezegd: een methode die de resultaten in het huidige seizoen vergelijkt met de resultaten in dezelfde wedstrijden in het vorige seizoen.
Het SCoRe-model, bedacht door Simon Gleave, kijkt naar het verschil in behaalde punten tussen het huidige seizoen en dezelfde wedstrijden in het vorige seizoen. Dit verschil kan zowel positief als negatief zijn. Zo heeft Feyenoord tot dusver een SCoRe van +15 behaald, terwijl bijvoorbeeld PSV op -7 staat. Feyenoord behaalde deze 15 ‘extra’ punten tegen ADO Den Haag (3), Roda JC (2), PSV (3), Heracles Almelo (2), FC Groningen (2) en NEC(3). Terwijl PSV die 7 punten verspeelde door van Feyenoord te verliezen (-3) en tegen Heracles Almelo (-2) en FC Groningen (-2) gelijk te spelen.
Bij deze methode nemen de gepromoveerde clubs de resultaten over van de gedegradeerde clubs. De club die promoveerde als kampioen neemt de resultaten over van de club die degradeerde met het meeste aantal punten, de op één na beste gepromoveerde club neemt de resultaten over van de op één na beste gedegradeerde club, enzovoort. Sparta neemt dus de resultaten van de Graafschap over en Go Ahead Eagles de resultaten van SC Cambuur. De voorspelling van de eindranglijst aan de hand van SCoRe krijg je simpelweg door de huidige SCoRe’s bij het behaalde puntenaantal in het vorige seizoen op te tellen of af te trekken.

Feyenoord de enige ploeg van de traditionele top drie met een positieve SCoRe. Echter zijn zij volgens het SCoRe-model niet de favoriet voor de titel. Hoewel Feyenoord weliswaar een veel hogere SCoRe heeft dan Ajax, zijn de Amsterdammers de grootste kanshebber voor de titel. Feyenoord pakte vorig seizoen slechts 63 punten, terwijl Ajax op 82 punten eindigde. Dat is op zich niet zo vreemd, maar het illustreert wel het grootste minpunt aan het model: het puntenaantal behaald in het vorige seizoen is te leidend. Hierdoor onderschat het model onder andere Sparta en Go Ahead Eagles fors, die het lage puntenaantal van hun voorgangers overnamen.
Daarom hebben we het een en ander aan het model gewijzigd en zo ontstond de naam A-SCoRe. Alle wijzigingen zijn via logische redenatie en analyse tot stand gekomen. De grootste wijziging is dat de beginvoorspelling meerdere seizoenen terugkijkt en niet enkel de eindstand van het afgelopen seizoen overneemt. Hierdoor ontstaat er voor de gepromoveerde teams een realistischer beeld van de puntenaantallen. De toelichting op deze aanpassingen volgt later in dit artikel. Na het uitvoeren van deze stappen kwamen wij tot de volgende voorspelling van de Eredivisie voor aanvang van het seizoen:

Het A-SCoRe-model voorspelt dat PSV voor de derde keer op rij kampioen wordt en dat Feyenoord geen realistische kanshebber voor de titel is. Daarnaast verwacht het model een vrij ruime middenmoot waaruit een spannende strijd om play-off tickets voor Europees voetbal voortvloeit. Op basis van het model is Go Ahead Eagles de voornaamste kandidaat voor directe degradatie en ook voor Excelsior en Roda JC wordt het een zeer moeizaam seizoen.

Voorspelling 2016/2017

Inmiddels zijn er al tien van de 34 wedstrijden gespeeld en begint de ranglijst behoorlijk vorm te krijgen. Voorlopig presenteert Feyenoord zich als een echte kampioenskandidaat, staat SC Heerenveen verrassend boven PSV op de ranglijst, staat Sparta nipt in het linkerrijtje en vecht Roda JC om van de laatste plaats af te komen. Maar nu de hamvraag, wat voorspelt het A-SCoRe-model momenteel?!
Gedurende het seizoen speelt de SCoRe van een club de hoofdrol in de voorspelling. Die voorspelling bestaat namelijk uit de voorspelling voor het seizoen plus of min de huidige reële SCoRe. Om tot deze reële SCoRe te komen, wordt allereerst de verwachte SCoRe van een club voor het seizoen berekend. Dit is simpelweg het verschil tussen het aantal behaalde punten in het vorige seizoen en de A-SCoRe-beginvoorspelling.
Zo voorspelde het A-SCoRe-model een puntenaantal van 38 voor Sparta. Omdat hun voorganger de Graafschap slechts 23 punten pakte, was Sparta’s verwachte SCoRe voor het seizoen hierdoor +15. Van deze verwachte SCoRe is berekend hoeveel een team op dit moment al ‘had moeten halen’. In het geval van Sparta krijg je een verwachte SCoRe tot nu toe van 4,41 punten (+15 punten x 10/34 gespeelde wedstrijden = 4,41).

De daadwerkelijke SCoRe van alle teams zijn berekend door de resultaten van alle gespeelde wedstrijden te vergelijken met de resultaten in dezelfde wedstrijden in het voorgaande seizoen. Het model berekent hierna de reële SCoRe van ieder team. Sparta’s huidige SCoRe is +5 punten en hun verwachte SCoRe tot dusver is 4,41 punten. Dit levert dus een reële SCoRe op van 0,59 punten (5 – 4,41 = 0,59 ). Deze reële SCoRe tellen we op bij de beginvoorspelling om tot de eindvoorspelling van het seizoen te komen. In het geval van Sparta levert dit een verwacht puntenaantal van 38,59 punten (38 + 0,59 = 38,59) op.

Wanneer we dit ook voor alle andere clubs doen, levert dit de volgende voorspelde eindranglijst op:

A-SCoRe voorspelt een ongekend spannende titelrace met Feyenoord als favoriet. Deze favorietenrol hebben zij vooral te danken aan hun huidige SCoRe van +15. De gewonnen uitwedstrijd bij PSV was hierin cruciaal. Ook verwacht A-SCoRe een redelijk groot gat tussen de traditionele top-3 en de rest van de competitie. De strijd om het laatste play-off ticket voor Europees voetbal wordt erg spannend, omdat FC Twente is uitgesloten van Europees voetbal en hun potentiële plek in de play-offs dus zal worden doorgeschoven naar de eerstvolgende club op de ranglijst. Het model voorspelt ook een zeer spannende strijd tegen degradatie. Roda JC en Go Ahead Eagles worden door hun slechte competitiestart gezien als voornaamste kandidaten voor directe degradatie. Echter zijn de voorspelde verschillen klein en moeten ook Excelsior, Willem II en NEC vrezen voor degradatie.
Wij zijn erg benieuwd hoe het restant van de competitie zich gaat ontwikkelen. Het seizoen duurt nog lang en er zijn nog veel punten te verdelen. Sommige teams hebben wellicht tot nu toe wat pech gehad, waar anderen juist het geluk aan hun zijde hadden. Het model zal dan ook ongetwijfeld enkele teams over- of onderschatten. Welke teams dit gaan worden weten we aan het eind van de rit. Het belooft in ieder geval weer spannend tot het laatste moment te gaan worden!

Wijzigingen aan de beginvoorspelling

Voor alle geïnteresseerden volgt hier de methodiek achter de beginvoorspelling met alle doorgevoerde wijzigingen. Waar het SCoRe-model simpelweg de eindstand van het afgelopen seizoen als beginvoorspelling nam, is dat bij het A-SCoRe-model niet langer het geval. Via drie stappen neemt het model namelijk ook oudere seizoenen mee in de voorspelling, krikt het de puntenaantallen van gepromoveerde teams op en corrigeert het voor overschatting van het totale puntenaantal. Dit alles om de voorspelling van het eredivisieseizoen nauwkeuriger te maken.
In de zoektocht naar de beste beginvoorspelling zijn allereerst de laatste vijf seizoenen van de Premier League, Bundesliga, La Liga, Serie A en Eredivisie voorspeld aan de hand van het SCoRe-model en vervolgens ook met behulp van tien A-SCoRe-modellen. Deze modellen namen in tegenstelling tot het SCoRe-model ook eerdere seizoenen mee in de berekening en verschilden van elkaar in de verhouding die zij gebruikten (bij stap 1, bijvoorbeeld 40% – 60%, 10% – 40% – 50%, enzovoort). Stap 2 en 3 daarentegen waren voor alle modellen hetzelfde.
Na iedere stap, dus driemaal per A-SCoRe-model, is getest hoe accuraat die voorspelling de eindranglijst wist te voorspellen. Hierbij is gekeken naar de correlatiecoëfficiënt van Pearson en de standaarddeviatie van de verschillen tussen voorspeld aantal punten en daadwerkelijk behaald aantal punten. Dit leverde per seizoen per competitie 31 verschillende uitkomsten op (10 A-SCoRe-modellen x 3 stappen + de voorspelling van het SCoRe-model) en dit is voor de laatste vijf seizoenen van de bovengenoemde vijf competities gedaan. Daarna zijn de uitkomsten allereerst per competitie en vervolgens in totaliteit bij elkaar opgeteld om te kijken welk model (lees: welke verhouding) over vijf jaar gezien de beste voorspeller bleek te zijn.
Stap 1: 15% – 35% – 50%
Het A-SCoRe-model dat uiteindelijk als beste uit de test komt, is het model dat bij stap 1 de verhouding 15% – 35% – 50% heeft. Dit model neemt dus het puntenaantal behaald in het afgelopen seizoen voor slechts 50% mee in de voorspelling. Daarnaast telt het puntenaantal behaald in het seizoen daarvoor mee voor 35% en het puntenaantal in het seizoen daarvoor voor 15%. De toevoeging van eerdere seizoenen maakt de voorspellingen een stuk nauwkeuriger. De logica achter deze eerste stap is dat de meeste teams een vrij stabiele positie op de ranglijst innemen en hun werkelijke niveau tussen seizoenen slechts beperkt verandert. Echter worden er in een voetbalseizoen te weinig wedstrijden gespeeld om geluk/pech volledig uit te filteren, waardoor teams vaak niet op de positie eindigen waar ze ‘horen’ te eindigen. Door in het model ook de prestaties in de jaren ervoor mee te nemen, wordt hiervoor gecorrigeerd.
Stap 2: Gepromoveerde teams
De grootste winst is bij de vorige stap al behaald, maar ook stap 2 zorgt voor een aanzienlijke verbetering van het model. Hier wordt namelijk het verwacht aantal punten van gepromoveerde teams aangepast. Daarnaast worden de puntenaantallen van teams, die hun tweede, derde, of vierde seizoen op het hoogste niveau ingaan, in de seizoenen voor hun promotie aangepast naar een minimumniveau. Het model onderschat gepromoveerde teams namelijk vooral in hun eerste seizoen, maar ook in daaropvolgende seizoenen.
Zo zou het schamele puntenaantal van de Graafschap (23) voor 50% meetellen in de voorspelling van Sparta voor dit seizoen. Daarnaast zou het puntenaantal van FC Dordrecht (20) in het seizoen 2014/2015 ook nog eens voor 35% meetellen en het puntenaantal van NEC (30) in het seizoen 2013/2014 voor 15%. Het model zou Sparta hoogst waarschijnlijk fors onderschatten. De oplossing hiertegen is het geven van vaste puntenaantallen aan gepromoveerde teams. Deze puntenaantallen zijn gebaseerd op hoe gepromoveerde teams de afgelopen tien seizoenen in hun eerste seizoen hebben gepresteerd. Deze oplossing werkt echter enkel in het eerste seizoen. Mocht Sparta zich dit seizoen in de Eredivisie handhaven, dan zou het model in de voorspelling voor het seizoen 2017-2018 hun puntenaantal in het huidige seizoen voor 50% meetellen, de prestatie in het seizoen er voor van de Graafschap voor 35% en de prestatie van FC Dordrecht voor 15%. Door de matige prestaties van de Graafschap en FC Dordrecht zou Sparta dan wederom vrij laag worden ingeschat. Vandaar dat we de puntenaantallen van voorgangers in de Eredivisie opkrikken tot een minimumniveau van 25 punten.
In onderstaande tabel staan de exacte aanpassingen voor gepromoveerde teams. Het model voorspelt na stap 2 dus 38 punten voor de gepromoveerde kampioen Sparta en slechts 28,5 punten voor het ook gepromoveerde Go Ahead Eagles. Een behoorlijk aanzienlijk verschil tussen de gepromoveerde teams in vergelijking tot buitenlandse topcompetities.

Stap 3: Gemiddelde puntenaantal van de competitie
Door het opkrikken van de voorspelde puntenaantallen van gepromoveerde teams, stijgt het totaal aantal voorspelde punten in de competitie ook. Dit voorspelde puntenaantal overtreft vervolgens vaak het gemiddeld aantal punten van de afgelopen 10 jaar. Daarom corrigeert het model bij stap 3 de verwachte puntenaantallen na stap 2 met een factor om zo op het gemiddelde uit te komen. Logischerwijs worden de verwachte puntenaantallen van gepromoveerde teams niet gecorrigeerd.
Vind jij het leuk om gedurende het seizoen vaker voorspellingen van de Eredivisie voorbij te zien komen? Of ben jij nieuwsgierig geworden naar de voorspellingen van andere competities? Volg dan @Tussendelinies en @De_Bezige_Bij op Twitter om zo op de hoogte te blijven!