Ajax en Feyenoord mogen niet klagen over competitieschema Eredivisie

Afgelopen woensdag 11 juni werd het definitieve programma voor het nieuwe Eredivisieseizoen bekend gemaakt. Landskampioen Ajax opent meteen lastig, met een thuisduel tegen Vitesse. Feyenoord mag op de koffie in de Hofstad, terwijl PSV op bezoek mag bij promovendus Willem II. Welke clubs mogen zich het meest gelukkig prijzen bij dit programma? En welke clubs hebben op basis van dit programma recht tot klagen?
Op basis van de eindstanden van de seizoenen 2011/12, 2012/13 en 2013/14 is een formule opgesteld om de gemiddelde klassering van een club te bepalen. Daarnaast is gekeken naar het aantal punten dat een club in thuis- en uitduels heeft behaald, waarmee de gemiddelde klassering is gecorrigeerd. Op basis van deze cijfers, kregen we de volgende ‘sterkteniveau’s’ van de clubs.

Wanneer een club dus een uitwedstrijd tegen Ajax speelt, kan het een tegenstander verwachten met een sterkte van 3,34. Een thuiswedstrijd tegen Ajax is daarentegen minder moeilijk, omdat Ajax in dit geval nog ‘maar’ sterkte 2,68 heeft. Een thuisduel tegen Willem II is het makkelijkste duel dat je kunt krijgen, aangezien de Tricolores in uitwedstrijden een sterkte van 0,42 hebben.

Series Eredivisieteams

Om de lastigheid van een serie te bepalen, is gebruik gemaakt van het voortschrijdende gemiddelde. Hierbij wordt een speciaal gemiddelde bepaald, dat iets zegt over het niveau van een serie van vijf wedstrijden die een club gaat krijgen.
Voorbeeld: Ajax opent de competitie met een thuisduel tegen Vitesse (in uitduels heeft Vitesse een sterkte van 2,05), waarna de Amsterdammers op bezoek gaan bij AZ (2,37). Na deze twee duels volgt nog een thuisduel tegen PSV (1,94), een uitduel in Groningen (2,17) en een thuiswedstrijd tegen Heracles Almelo (1,17). Door het voortschrijdende gemiddelde te bepalen, kan je wat zeggen over de moeilijkheidsgraad van een serie. De formule:

De lastigheid van de openingsserie van Ajax is dus 2,02, een redelijk pittige opening.

Openingsseries Eredivisie

De competitiestart van Ajax kent dus een sterkte van 2,02, waarmee Ajax de moeilijkste eerste vijf duels heeft van alle clubs. Ajax moet deze koppositie delen met ADO Den Haag: de Hofstedelingen krijgen Feyenoord en Groningen op bezoek en moet zelf op visite in Enschede, Leeuwarden en Utrecht. Net als Ajax kent de competitiestart van ADO Den Haag een lastigheid van 2,02.
Go Ahead Eagles heeft de makkelijkste seizoensopener van alle Eredivisieploegen. De club uit Deventer trapt de competitie af met een thuisduel tegen FC Groningen, waarna het op bezoek mag bij Excelsior. Hierna volgen nog thuisduels tegen FC Dordrecht en Willem II, waarna de club nog naar Twente moet. De opening van ‘de Eagles’ kent een sterkte van 0,97.

Competitieslot Eredivisie

Natuurlijk is het voor iedere club prachtig om goed te openen; je kunt al meteen een gat slaan met je concurrentie, een voorsprong die in de loop van de competitie nog wel eens van pas zou kunnen komen. Echter, de prijzen worden niet in de eerste speelrondes verdeeld, maar de laatste. En in deze laatste speelrondes zou Ajax wel eens een flinke eindsprint in kunnen maken (mocht die dan nodig zijn). De Amsterdammers hebben het meest eenvoudige competitieslot van alle clubs in de Eredivisie. Met uitduels tegen Heracles, PEC Zwolle en FC Dordrecht en twee thuiswedstrijden tegen NAC Breda en SC Cambuur, heeft het slot van Ajax een sterkte van slechts 0,96. Geen enkel team heeft overigens een makkelijkere reeks gedurende het seizoen dan Ajax in de laatste vijf duels.
PEC Zwolle ontvangt Ajax dus in één de laatste vijf duels van de Eredivisie, maar krijgt ook nog Feyenoord voor de kiezen op de slotdag. Verder moet de regerend bekerwinnaar op visite in Eindhoven, Almelo en Groningen, waarmee de sterkte van het competitieslot van PEC Zwolle vastgesteld is op 2,22, het lastigste slot van alle Eredivisieteams.

Opvallende series

Zoals te zien was, heeft de openingsserie van FC Dordrecht een sterkte van 1,32. Alleen Go Ahead Eagles kent een makkelijkere openingsserie en het is dus ook zaak dat de Dordtenaren veel punten pakken in de eerste speelrondes. Zeker gezien het feit dat geen enkele club een lastigere serie duels voor de kiezen krijgt dan de nieuwkomer. Tussen de tiende en de veertiende speelronde treft de club respectievelijk ADO Den Haag (u), Ajax (u), FC Twente (t), Feyenoord (u) en Willem (t). Een reeks duels met een sterkte van 2,49. Een pittige serie, maar in tabel 4 is te zien dat FC Dordrecht niet de enige club is die een lastige reeks krijgt. Opvallend: vier van de vijf lastigste series gaan gemaakt worden door degradatiekandidaten.

Zoals eerder gezegd, is het competitieslot van Ajax de meest eenvoudige reeks die komend seizoen zal plaatsvinden in de Eredivisie. Go Ahead Eagles (openingsduels) staat op de tweede plek, maar ook op de derde plaats vinden we een serie van Ajax terug: van speelronde veertien tot en met speelronde achttien mag Ajax respectievelijk aantreden tegen ADO Den Haag (u), Willem II (t), FC Utrecht (t), Excelsior (u) en FC Groningen (t). De derde plaats moet gedeeld worden met Willem II, dat tussen speelronde tien en speelronde veertien op bezoek mag bij Heracles, ADO Den Haag en FC Dordrecht, en SC Cambuur en Excelsior in Tilburg ontvangt.

Seizoensbalans

Allemaal leuk en aardig, van die lastige en eenvoudige reeksen, maar waar clubs het meest bij gebaat zijn, is een constant seizoen. En hoe kan je dit beter bereiken door een constante ‘moeilijkheidsgraad’ in je duels te hebben?
Kampioen Ajax begint de competitie met een aantal hele lastige series, maar naarmate de eerste seizoenshelft vordert, wordt het competitieprogramma steeds eenvoudiger. Hoe anders is dit in de tweede seizoenshelft. De Amsterdammers krijgen een constante serie voor hun kiezen, met een moeilijkheidsgraad van ongeveer 1,70. Makkelijke duels worden afgewisseld met lastigere tegenstanders, waarna de landskampioen pas op het einde van het jaar een eenvoudiger programma voor de kiezen krijgt. Dit competitieverloop is goed waar te nemen in grafiek 1.

In tegenstelling tot Ajax, lijkt Feyenoord wél een vrij constant seizoen te kunnen draaien. De Rotterdammers openen met een moeilijkheidsgraad van 1,69, iets wat ongeveer zo zal blijven tot de winterstop. Rond de feestdagen krijgen de Kuipbewoners namelijk een erg lastige serie voor de kiezen, met onder andere uitduels naar Heerenveen en Amsterdam, en thuiswedstrijden tegen AZ en FC Twente. Na deze serie krijgt Feyenoord het weer wat gemakkelijker, waarna ze het seizoen met een ‘constante’ reeks af kunnen sluiten.

Opvallender dan de grafieken van Ajax en Feyenoord, is de grafiek van Excelsior. De Kralingers wisselen gedurende het seizoen meerdere malen eenvoudige reeksen af met series van moeilijkheidsgraad 2,00 of hoger. Op basis van het programma zal het dus lastig zijn voor de gepromoveerde club om in een flow te komen. Echter is Excelsior niet de enige degradatiekandidaat met een wisselend programma. Ook FC Dordrecht (enorme piek voor de winterstop), Go Ahead Eagles (pittig begin, ‘eenvoudig’ middenstuk en pittig slot) en SC Cambuur (twee pieken voor en na de winterstop) gaan het nog lastig krijgen.

Op basis van deze cijfers kunnen we dus concluderen dat Ajax zeker niet mag klagen met het competitieprogramma voor komend seizoen. De Amsterdammers beginnen wel lastig, maar krijgen daarna eigenlijk alleen maar eenvoudige reeksen. De club sluit af met een serie met moeilijkheidsgraad 0,96, het laagste van alle series die komend seizoen gemaakt gaan worden. Ook Feyenoord mag niet klagen met het programma, gezien het constante ‘sterkteniveau’ en de kleine piek rond de winterstop.
De degradatiekandidaten krijgen een sterk wisselend programma voorgeschoteld. Eenvoudige series worden afgewisseld met een zwaar programma, waardoor het lastig wordt om in een ‘flow’ te komen. Excelsior lijkt het zwaarst getroffen, de club krijgt maar liefst drie zware series voor de kiezen, waar de concurrentie het met slechts twee moet doen.