Beloftenteams in de Jupiler League: doodsteek of zege?

Het seizoen 2013-2014 zal de boeken ingaan als het seizoen waarin beloftenteams hun intrede doen in de Jupiler League. Zowel Ajax, PSV als FC Twente zal een beloftenteam afvaardigen op het tweede voetbal-niveau van Nederland. De grote vraag is natuurlijk: is dit een zege voor de Jupiler League, of een doodsteek?

Meer inkomsten

Doordat sc Veendam en AGOVV Apeldoorn dit seizoen failliet werden verklaard en al eerder RBC Roosendaal en Haarlem sneuvelden, bestond de Jupiler League nog maar uit zestien clubs. Volgens de KNVB en de clubs natuurlijk veel te weinig. Minder clubs is minder wedstrijden = minder inkomen. En dat moeten de clubs uiteraard niet willen. Dus werd er gezocht naar een oplossing.
Clubs vier keer tegen elkaar laten spelen, zoals het Schotse model misschien? Nee, dat ging hem niet worden. De KNVB en clubs besloten middels een stemming dat er voor het eerste in de historie van het Nederlands voetbal, beloftenteams mochten toetreden op het een na hoogste voetbalniveau in Nederland (bijna alle clubs gingen onder protest akkoord).
Naast de promotie van de twee kampioenen in de Topklasse, mochten er twee beloftenteams de Jupiler League komen versterken. Katwijk zag promotie echter niet zitten wegens een te grote sportieve stap en de tijdsdruk die het spelen in de Jupiler League met zich meebrengt. Dit maakte de weg vrij voor een extra beloftenteam, Jong PSV in dit geval. Zo geschiedde dus dat naast zondagskampioen Achilles’29 ook Jong Ajax, Jong FC Twente en Jong PSV komend seizoen te bewonderen zijn in de Jupiler League.
De uitbreiding naar twintig teams is dus vooral ingegeven door het spelen van meer wedstrijden en dus meer inkomsten. Maar welke voor en nadelen kan het toetreden van de beloftenteams nog meer hebben?

Vollere stadions

Onlangs hoorde ik Edward van Wonderen, algemeen directeur PEC Zwolle vertellen dat de toetreding van de beloftenteams positief is. Mensen komen voor merken naar het stadion was één van zijn argumenten. Volgens zijn zienswijze komen mensen dus naar het stadion voor een merk, een club, en dus niet voor de spelers die er spelen. Ik vraag het me heel hard af. En je kan als clubs dan wel tegen Ajax, PSV of FC Twente spelen, maar Ajax 2 (of Jong Ajax) is toch duidelijk een minder aansprekend merk dan Ajax 1.
En gaan de stadions ook echt voller worden? In een enkel geval misschien wel. Een wedstrijd MVV-Jong Ajax, zal ongetwijfeld meer bezoekers trekken dan MVV-Telstar. Maar de echte wedstrijden, de echte affiches, de echte wedstrijden zijn toch de wedstrijden tussen twee teams met historie, achterban en een eigen identiteit en niet de identiteit van een tweede elftal? Een wedstrijd tussen Sparta Rotterdam en FC Dordrecht zal denk ik altijd meer bezoek trekken dan een wedstrijd met een beloftenteam.
In het buitenland is dat al bewezen. Neem de Spaanse Segunda Division. Het tweede niveau van Spanje. Daarin worden de thuiswedstrijden van Barcelona B, Real Madrid B of pakweg Valencia B nauwelijks bezocht. Voor supporters die al jaren naar uitwedstrijden van hun club gaan, is toch niets saaier dan jouw clubje tegen een B-team op een bij-veldje te zien spelen?
Het argument dat de stadions voller komen te zitten wanneer men speelt tegen Jong Ajax, Jong PSV of Jong FC Twente, is wat dat betreft lang geen zekerheid.

Murdoch

Rupert Murdoch de invloedrijke mediamagnaat die onder andere Eredivisie Live heeft overgenomen zag het uitzenden van de Jupiler League in eerste instantie helemaal niet zitten. Murdoch dreigde de productiekosten (€60.000 per jaar) voor het uitzenden van wedstrijden bij de clubs neer te leggen als er geen aantrekkelijker competitiemodel zou komen. Zo niet, dan zou er in het ergste geval niet eens uitgezonden worden. Er kwam een nieuwe competitiemodel: de toetreding van beloften aan de Jupiler League.
Door dit nieuwe competitiemodel blijft de Jupiler League uitgezonden worden (en dus een blijvend inkomen voor de clubs!). Productiekosten van €1.000.000 per jaar worden bespaard en de opbrengsten zullen hoger liggen. Maar dat zijn niet de enige voordelen. De wedstrijden worden vanaf komend seizoen vanuit twee camerastandpunten opgenomen in plaats van de gebruikelijke één. Voor de clubs in de Jupiler League bevat de nieuwe opzet dus ook zeker zo zijn voordelen.

Almere City en FC Eindhoven

De twee satellietclubs van respectievelijk Ajax en PSV konden de afgelopen seizoenen regelmatig beroep doen op spelers van hun “moederclub”. Met de toetreding van Jong Ajax en Jong PSV aan de Jupiler League ziet het er sterk naar uit dat zij geen gebruik meer kunnen maken van deze spelers. Zowel Ajax als PSV zal al hun spelers nodig hebben om uiteindelijk twee volwaardige selecties te hebben. Er moeten zelfs misschien nog extra spelers bij komen om een volwaardige selectie op de been te kunnen brengen.
De vraag is of Almere City en FC Eindhoven de middelen hebben om zelf extra spelers te contracteren. Daarnaast zal de kwaliteit van deze nieuwe spelers ongetwijfeld lager liggen dan de vaak meer talentvolle spelers die van Ajax en PSV komen.
Ik verwacht dat beide clubs het zowel financieel als sportief zeer zwaar zullen krijgen volgens seizoen, met misschien wel verstrekkende gevolgen. Een degradatie is niet ondenkbaar. De vraag is of daar ook aan gedacht is. Het zal ongetwijfeld niet de opzet zijn geweest, maar kan wel een pijnlijk gevolg zijn van de toetreding van de beloften aan de Jupiler League.

Nadelen Eredivisieclubs

Zowel PSV, Ajax als FC Twente reageerden verheugd op de toetreding van hun beloftenteams aan de Jupiler League. Zo gaf Ajax’ directeur voetbalzaken Marc Overmars aan zeer blij te zijn met deze kans. De vraag is alleen of de clubs hier wel zo blij mee moeten zijn. Er zitten nogal wat haken en ogen aan deze toetreding. Natuurlijk zullen de talenten meer (fysieke) weerstand krijgen in de Jupiler League, dan in de beloftencompetitie, maar is dat het waard?
De KNVB heeft enkele regels opgesteld voor de toetreding van de beloftenteams aan de Jupiler League (Bron: www.fctwente.nu):

• Hoogst geëindigde beloftenteams in 2012/’13;
• Speeldagenkalender Jupiler League is leidend;
• Geen gezamenlijke beloftenteams met Eerste Divisieclubs;
• Geen directe promotie/degradatie of deelname aan play-offs voor promotie;
• Degradatie 1e elftal uit Eredivisie betekent degradatie naar beloftencompetitie;
• Geen deelname aan KNVB beker;
• 16 contractspelers tot 23 jaar;
• Technische staf: fulltime hoofdcoach en assistent-coach (licentie-eisen Eerste Divisie);
• Accommodatie-eisen Eerste Divisie van toepassing;
• Dispensatie op wedstrijddag: drie spelers + 1 keeper ouder dan 23 jaar;
• Na 15 bindende wedstrijden 1e team: niet meer in beloften (dispensatie reserve keeper);
• Speler mag niet binnen dezelfde periode voor 2 teams spelen in zowel de Eerste als Eredivisie;
• Sancties indien mogelijk toerekenen aan betreffende elftal;
• CED en ECV bespreken commercie (uitgangspunt: beloftenteams ontvangen geen collectieve mediagelden).

De meeste regels zijn niet eens heel raar, en zullen geen gevolgen hebben voor de ’topclubs’ die hun beloften afvaardigen. Laten we er eens een paar regels uitlichten:

• Geen directe promotie/degradatie of deelname aan play-offs voor promotie

Dit lijkt me niet echt bevorderend voor het competitieve gevoel wat vrijwel iedere topsporter heeft. Waar speel je dan een heel seizoen voor? Een wedstrijd verliezen is geen enkel probleem. Kweekt dit de juiste mentaliteit bij deze jonge talenten? Ik denk het niet.

• Geen deelname aan KNVB beker

De enige kans om echt tegen een Eredivisieteam te spelen is hiermee ook verdwenen.

• 16 contractspelers tot 23 jaar

Het is niet vanzelfsprekend dat ieder team dit op dit moment heeft. Het kan zijn dat er extra spelers aangetrokken worden, of dat er nodeloos in de jeugdopleiding wordt doorgeschoven.

• Na 15 bindende wedstrijden 1e team: niet meer in beloften (dispensatie reserve keeper)

Na 15 wedstrijden in het eerste elftal blijkt een speler toch niet te voldoen en kent een terugval. Normaal gesproken kunnen deze spelers weer vertrouwen en/of wedstrijdritme opdoen tijdens wedstrijden bij de beloften. Dit is nu niet meer mogelijk. Hoe gaat een geblesseerde speler nu zijn minuten maken?

• Speler mag niet binnen dezelfde periode voor 2 teams spelen in zowel de Eerste als Eredivisie

In noodgevallen zoals blessures of schorsingen konden clubs altijd terugvallen op spelers uit het beloftenteam. Hebben ze die week al gespeeld in de Jupiler League, heb je dus niet de beschikking over hem voor je eerste team.

Doodsteek of zege?

Is de toetreding van de beloftenteams nu een doodsteek of een zege? Het mes zal aan twee kanten snijden. Voor clubs als FC Eindhoven en Almere City kan deze regeling vervelende gevolgen hebben. Ook de beloftencompetitie zal hier niet blij mee zijn. Supporters van traditionele clubs als Sparta Rotterdam, MVV Maastricht en Fortuna Sittard zullen ook niet warmlopen voor wedstrijden tegen “b-teams”. Clubs als Ajax, PSV en FC Twente kunnen zelf ook nadelige gevolgen ondervinden door de regels die verbonden zijn aan de nieuwe competitieopzet.
Is het dus een doodsteek? Nee, dat niet. Misschien is het juist wel de enige oplossing voor de Jupiler League. Alles draait om geld en commercie. Met zestien clubs kon de Jupiler League eigenlijk ook niet verder. Wanneer Murdoch zou besluiten geen medewerking te verlenen aan het uitzenden van de Jupiler League wedstrijden was het bestaan van waarschijnlijk nog meer clubs in het gedrang gekomen.
Een zege of doodsteek is de nieuwe competitieopzet niet voor de Jupiler League. Wel pure noodzaak.