Cijferfetisjisten

Vanmorgen werd ik op een artikel gewezen van sportjournalist Charles Bromet, waarin hij beschrijft geen grote fan te zijn van de manier waarop dikwijls statistieken in het voetbal worden gebruikt. Hierin worden een aantal voorbeelden aangehaald, waar ik toch even op wil reageren.

Voetbal laat zich niet vangen in kille cijfers en zogeheten `heatmaps’ waarop te zien is hoe spelers zich bewegen tijdens een wedstrijd. Soms kunnen dat soort instrumenten waardevol en ondersteunend zijn bij een mening. Een andere keer is een cijfer ook maar gewoon een cijfer.”

Hier ben ik het in ieder geval helemaal mee eens. En dit standpunt proberen we met Tussen de linies te alle tijde ook uit te dragen. Globale “ingame” statistieken an sich vertellen vaak niets nuttigs. Je moet ze in de context plaatsen en in perspectief zien en waar nodig als ondersteuning gebruiken. Wanneer uit een heatmap van Daley Blind blijkt dat hij overal op het veld te vinden was, hoeft dit natuurlijk niet direct iets positiefs te zijn.
Bromet doet voorkomen dat cijferfetisjisten vaak onterecht conclusies koppelen aan statistieken. Als Tussen de linies zijnde binden we ook wel eens een conclusie aan een statistiek, maar ook regelmatig geven wij gegevens door die open staan voor interpretatie. De échte cijferfetisjisten waar wij ons ook wel denken onder scharen zien die nuance wel en weten ook echt wel dat statistieken vaak ondersteunend zijn en lang niet het hele verhaal vertellen.

“Maar veel passes die hij verstuurde, legden een afstand van slechts een paar meter af. Dat deed hij ongehinderd door tegenstanders. En er stond ook vaak niemand tussen hem en de ontvanger in. De dreiging was dan nul komma nul. Dat zeg ik niet om bijdehand te doen.”

Dat Blind ongehinderd kan passen over een afstand van een paar meter is toch geen enkel probleem? Hij is, als CVM, in eerste instantie niet de man die veel risico moet nemen in zijn passing. Ook hier kunnen we overigens de statistieken erbij pakken. De passes van Blind gisteren tegen QPR hadden een gemiddelde lengte van 19 meter. Passes die hij vooruit gaf hadden zelfs een gemiddelde lengte van 18 meter. Dit is exclusief lange ballen. (stats via Squawka.com)

“In het voetbal gaat het niet om die tien risicoloze balletjes breed, maar om die ene splijtende pass die spelinzicht en klasse verraadt. Ángel Di Maria gaf zo’n bal gisteren, ergens in de tweede helft. Achteloos, met de buitenkant van zijn fenomenale linkervoet, op Robin van Persie.”

De vergelijking van Blind met Di Maria is niet de meest gelukkige. Typisch een situatie waarin je de harde statistieken niet zonder context en nuance naast elkaar kunt leggen. Iets wat Bromet volgens mij duidelijk wilt maken in zijn column. Di Maria is namelijk degene die de topspitsen van United moet bedienen, en Blind moet zijn balletjes eigenlijk bij de Argentijn inleveren.
Een goed voorbeeld in deze is misschien wel Dusan Tadic die in een periode bij FC Twente een vrij laag passingspercentage had. Wij schreven(ik denk terecht) in onze artikelen dat dit puur komt door het risico wat hij in zijn spel legt. Dit hoeft dus ook niet per se een slechte statistiek te zijn.
Een ander goed voorbeeld is het aantal succesvolle tackles dat een verdediger inzet. Veel geslaagde tackles zou wat kunnen zeggen over een verdediger toch? Ware het niet dat een tackle vaak een laatste redmiddel is en je als verdediger misschien juist niet goed gepositioneerd stond. Een bekend voorbeeld is Jaap Stam die door Ferguson werd verkocht vanwege zijn ‘slechte’ statistieken. Stam zou te weinig tackelen was het verweer van Ferguson. Stam was echter zo goed, dat hij nooit hoefde te tackelen. Stam speelde daarna nog voor grote clubs en het verkopen van de Verdediger bleek een van de grootste fouten uit de carrière van Ferguson.

“De te vroege jubel over Blind is jammer. QPR stelde niet zo veel voor. Blind heeft geen geniale passes verstuurd over 50 meter, waarmee hij Van Persie, Rooney of Di Maria ineens vrij voor de keeper zette. Hij hield het simpel en daar deed hij verstandig aan.”

Hier wil ik toch Blind even verdedigen. Blind is toch helemaal niet de persoon die de splijtende pass hoort te geven? Zijn rol is denk ik de bal zo snel mogelijk in te leveren bij Di Maria, Mata of Rooney. En de bal inleveren, bleek hij heel goed te kunnen. Juist hier lijkt Bromet zich “blind” te staren of Blind wel een splijtende pass geeft. In mijn ogen is dat niet de rol van Daley Blind in dit Manchester United
Niemand was gisteren tijdens Manchester United – QPR vaker aan de bal dan Daley Blind en dat is hem te prijzen. Statistieken die voorbij komen, laten zien hoe vaak hij passte en hoe goed hij dit deed.
Blind speelde in ieder geval niet alles terug en breed, want ook dat kunnen statistieken ons vertellen: Blind speelde 47,3% van zijn passes vooruit. We kunnen dit in perspectief zetten door Blind te vergelijken met andere spelers die deze speelronde op ongeveer dezelfde positie als Blind speelden:

• Lampard 53,8%
• Matic 51,5%
• Henderson 47,9%
• Blind: 47,3%

(bron: fourfourtwo.com)
Blind kiest lang niet altijd voor de oplossing vooruit. Maar dat doen de bovenstaande spelers dus ook niet. Lampard scoort het hoogst, maar die heeft van nature al veel meer drang naar voren.
Of hij daadwerkelijk een geweldige pot speelde laten we open voor interpretatie. Zijn statistieken vertellen in ieder geval dat hij nadrukkelijk aanwezig was en misschien wel dienend speelde, maar dat is toch niet fout? Een speler als Blind is misschien net wat dit United nodig heeft.
Bromet doet een flink aantal aannames en lijkt hier en daar een beetje te generaliseren. Ik voelde ik me wel enigszins aangesproken en voelde daarom de behoefte om er toch op te reageren. Bromet pakt de cijferfetisjisten aan, maar doelt eigenlijk op mensen die cijfers verkeerd interpreteren. Wij hebben namelijk nooit geconcludeerd dat Blind geweldig super goed was, dat deed bijvoorbeeld AT5 wel naar aanleiding van enkel Blinds passes en aangekomen passes (overgenomen van ons), maar wij hebben meer te bieden. Zijn frustratie lijkt dat media/mensen gegevens verkeerd gebruiken/misbruiken, maar hij lijkt daarvoor de schuld volledig willekeurig, en in mijn ogen onterecht, bij de cijferfetisjisten neer te leggen.