Eredivisie in Cijfers: Speelronde 13

De dertiende speelronde zal niet de geschiedenisboeken in gaan als de meest spectaculaire, spannende of beslissende ronde van dit seizoen. Met overwinningen van de top drie, nederlagen van de meeste degradatiekandidaten, en een tegendoelpunt voor NAC uit een dode spelsituatie was het business as usual. Het is toewerken naar Ajax – PSV op 10 december, maar desalniettemin is er genoeg noemenswaardigs gebeurd.

Spelers

Dit weekend sprong de hattrick van Justin Kluivert het meest in het oog. De jonge Ajacied heeft nog niet genoeg minuten gemaakt (494) om in onze standen te worden opgenomen. Het lijkt er echter op dat hij over een paar rondes wel in aanmerking gaat komen. Ook Bartholomew Ogbeche had een bijzonder weekend. Zijn hattrick bewees dat Willem II niet alleen van Fran Sol afhankelijk is voor doelpunten.
Dit zou dan met name voor Tabel 1 gelden, aangezien Kluivert regelmatig vanuit goede posities op goals schiet. Zijn concurrent Younes doet dat ook, maar zoals bekend resulteert dat niet in output.

De spelers in Tabel 1 zien er vertrouwd uit. Hoog tijd daarom om er één of twee dingen uit te halen. Als eerste Guus Til. Niet omdat de AZ speler een nieuwe binnenkomer is; hij heeft sowieso in eerdere weken al in deze lijst gestaan. Wel omdat hij pas dit seizoen zijn debuut heeft gemaakt. Het is daarom knap dat hij zowel redelijk consistent als cijfermatig goed weet te presteren bij een club van buiten de traditionele top drie.
Daarnaast is het zinnig om de aandacht te vestigen op spelers die niet in de lijst staan. Steven Berghuis, David Neres en Zakaria Labyad hebben meer dan vijf doelpunten gescoord, maar hebben nooit in deze tabel gestaan. Dit betekent dat zij met weinig schoten hebben weten te scoren. Het is daarom de vraag of zij hun doelpuntenproductie op peil weten te houden.
Twee van deze drie spelers staan echter wel in Tabel 2. In deze tabel, gebaseerd op open play key passes per negentig minuten, is er deze week echter wél sprake van interessante nieuwe binnenkomers.

De kwaliteiten van Hirving Lozano zijn bekend, al is dit de eerste keer dat hij in Tabel 2 is opgenomen. De andere nieuwe binnenkomers zijn echter iets interessanter. Sam Larsson begon na een late transfer als reserve bij Feyenoord. Het lijkt er echter op dan Van Bronckhorst er goed aan heeft gedaan om hem basisspeler te maken ten koste van Jean-Paul Boëtius.
Daarnaast is er Alireza Jahanbakhsh. Vorig seizoen was hij misschien de sterspeler van AZ. Dit seizoen waren zijn onderliggende cijfers echter nog niet sterk. De afgelopen weken heeft hij zich echter omhoog gewerkt. Dit uit zich nu in zijn inclusie in Tabel 2, maar belangrijker uit zich dit ook in vier goals en vijf assists in zijn laatste zes wedstrijden.
Tabel 2 is veel minder een tabel van missende namen. Zes spelers hebben vijf of meer assists. Vier van hen staan in onze tabel, één speler (Frenkie de Jong) ontbreekt omdat hij nog niet genoeg minuten heeft gemaakt, en van de zesde speler (Denzell Dumfries) was al voorspeld dat hij zijn sterke seizoensstart geen vervolg zou kunnen geven.

In Tabel 3 staan dezelfde nieuwkomers als in Tabel 2. Hierbij moet worden opgemerkt dat Steven Bergwijn is weggevallen doordat hij nu onder de minutengrens zit. Hij heeft veel wedstrijden gespeeld, maar nooit de negentig minuten volgemaakt. Het is echter waarschijnlijk dat hij of Luuk de Jong na de komende speelronde het PSV-contingent komt versterken in deze tabel.
Tabel 3 wordt bepaald op basis van de combinatie van schoten van binnen de 16 en key passes. Een soortgelijke methode wordt gebruikt om de speler van de week te bepalen. Hierbij wordt echter gekeken naar het aantal schoten tussen de palen (ongeacht de locatie) in plaats van het aantal schoten binnen de zestien.
Op basis van deze methode zijn we de afgelopen twee speelrondes uitgekomen bij een FC Utrecht speler als speler van de week. Na Zakaria Labyad en Yassin Ayoub is het deze week echter aan een speler uit de traditionele top drie. Hirving Lozano wist in tachtig minuten acht kansen te creëren, twee keer tussen de palen te schieten, en één keer te scoren. Hiermee deed hij het net iets beter dan Alireza Jahanbakhsh.
Phillip Cocu wisselde de Mexicaan omdat hij zijn verdedigende taken niet goed zou uitvoeren. Hetzelfde argument gebruikte Marcel Keizer eerder dit seizoen om David Neres buiten de basis te houden.
Natuurlijk moet er verdedigend worden, en verschilt de keuze van situatie tot situatie, maar wanneer een speler aanvallend zo veel brengt, dan moeten er wel héél zwaar wegende redenen zijn om hem niet op het veld te hebben.

Teams

Het lijkt realistisch om te stellen dat de titelstrijd dit seizoen zal gaan tussen PSV en Ajax. Feyenoord heeft inmiddels te veel achterstand, en de andere teams komen kwaliteit tekort om (bijna) elke wedstrijd beter dan hun tegenstander te zijn. Aangezien zowel PSV als Ajax wist te winnen zal deze speelronde alleen een directe invloed op de kampioensstrijd hebben als het aan gaat komen op doelsaldo.

Achter de koplopers zijn er echter interessante dingen gebeurd. SC Heerenveen bleek toch niet terug op koers te zijn. Door hun nederlaag tegen PEC Zwolle hebben de Friezen het team van John van ’t Schip ook virtueel op de ranglijst zien passeren. Dit blijkt uit de laatste kolom van Tabel 4. Deze kolom is tot stand gekomen door de resultaten van de wedstrijden van afgelopen seizoen te nemen, en ze te vervangen met de resultaten van dit seizoen. Dus, als we voor alle dit seizoen nog te spelen wedstrijden de resultaten van vorig seizoen invullen, dan geeft de ‘2018?’ kolom de eindstand weer.
Ten opzichte van vorige week hebben we ook een nieuwe rode lantaarn. Zowel Roda JC als NAC verloren dit weekend, echter, de ploeg uit Kerkrade wist vorig jaar met een gelijkspel uit Amsterdam terug te keren. Dit is het verschil tussen een 17e en 18e plaats.
De grote winnaars van het weekend zijn Vitesse, dat vorig jaar thuis van ADO verloor, en het eerder genoemde PEC Zwolle dat de vorige keer verloor in Friesland. Ondanks de nederlaag kon Heerenveen echter wel zeggen dat ze goede kans op winst hadden. Dit komt ook naar voren in Tabel 5 waar het team van Jurgen Streppel een plaats stijgt.

Deze stijging gaat ten koste van FC Twente. In de wedstrijden onder René Hake haalden de Tukkers 1.42 verwachte punten per wedstrijd. Na het op non-actief stellen/ontslaan van Hake daalde dit cijfer naar 1.23. Nu zijn dit kleine steekproeven, gebaseerd op wedstrijden tegen verschillende tegenstanders. De trainerswissel heeft in ieder geval niet op korte termijn voor overtuigender spel gezorgd.
Iets anders dat opvalt is het verwacht aantal tegendoelpunten van Heracles. De afgelopen tijd is er veel aandacht geweest voor hun aanvallend ingestelde spelers; vooral Brandley Kuwas, Brahim Darri en Reuven Niemeijer. Het lijkt er echter op dat dit ten koste gaat van de verdediging. Op Roda JC en FC Groningen na heeft Heracles immers de hoogste xC score.
Team van de week is Vitesse. Niet alleen wisten ze thuis het resultaat tegen ADO Den Haag van vorig seizoen volledig om te keren, maar ze deden dit ook met goede cijfers. Het veldspel was mogelijk niet overtuigend, maar dankzij deze wedstrijd kan Vitesse zich echt gaan mengen in het gevecht om plaats vier.

Bonus

Hoewel xG scores voor individuele wedstrijden er nog wel eens naast willen zitten, is Tabel 5 inmiddels redelijk betrouwbaar. Hoewel we geloven in de voorspellende waarde van deze ranking, blijven resultaten uit het verleden gewoon staan. Tabel 6 geeft daarom een voorspelling van de eindstand op basis van de stand nu, en de verwachte punten op basis van Tabel 5.

Er vallen veel dingen op.

• De voorsprong van PSV is groot genoeg om Ajax voor te blijven, ondanks het betere spel van de Amsterdammers.
• Feyenoord en Van Bronckhorst lijken niet alleen het kampioenschap uit het hoofd te moeten zetten, ze moeten alle zeilen bij gaan zetten om de achterstand op AZ in te halen.
• PEC Zwolle heeft een kleine voorsprong, maar het spel was ook gewoon acceptabel. Het is te makkelijk om er van uit te gaan dat Vitesse en FC Utrecht er zomaar overheen gaan.
• Onderin gaat het tussen NAC, FC Groningen en Willem II wat betreft de nacompetitie.
• Roda JC heeft eigenlijk niets om hoop uit te halen.

Natuurlijk moet hierbij worden opgemerkt dat sommige teams afhankelijk zijn van één of twee spelers, waardoor blessures en wintertransfers veel kunnen veranderen. Ook hebben teams momenteel verschillende tegenstanders gehad, wat Tabel 5 enigszins vertekend. Tabel 6 geeft echter wel een redelijk ijkpunt als alles ceteris paribus doorgaat.

Vooruitblik

Dat doorgaan begint komend weekend.

• Op vrijdag heeft FC Utrecht dé kans om Tabel 6 om te gooien. Als er uit tegen PEC Zwolle op vrijdagavond gewonnen wordt zien de Utrechtse kansen er een stuk beter uit.
• FC Groningen heeft uit nog geen punt gepakt dit seizoen. Ondanks de recente overwinning tegen Vitesse is het te vroeg om te zeggen dat het lek boven is. Kunnen ze tegen ADO de eerste uit-punten van het seizoen halen?
• Hetzelfde geldt absoluut niet voor FC Twente dat onder Verbeek weer een zware tegenstander krijgt. Op basis van de cijfers kan Ajax nog dicht bij PSV komen, maar dan mogen ze geen punten laten liggen tegen de nummer 16.
• Samen met de wedstrijd van vrijdagavond is Feyenoord – Vitesse de topper van het weekend. Puntverlies voor de Rotterdammers zou wel eens het startsein kunnen zijn van serieuze onrust. Zeker als het gat tot de top drie negen punten zal bedragen.
• Andere zorgen zijn er voor Willem II dat met zijn gemankeerde aanval thuis mag proberen om de verdedigende zwakte van Heracles bloot te leggen.
• Geen enkele club heeft het dit seizoen makkelijk gehad tegen VVV. Op zondag mag AZ proberen om in Venlo met drie punten terug naar Alkmaar te reizen.
• De koploper weet wanneer ze thuis tegen Sparta Rotterdam het veld op komen wat de concurrentie heeft gedaan. Na de uitwedstrijd tegen Excelsior is het voor PSV de tweede opeenvolgende wedstrijd tegen een Rotterdamse club.
• In de bonus-sectie hadden we weinig positieve woorden voor Roda JC. Kunnen ze ons thuis tegen SC Heerenveen logenstraffen?
• Het zijn niet de weken voor de promovendi. Zowel VVV als NAC wacht al weer lang op een overwinning. Waar de Limburgers echter al vijftien punten hebben, staat NAC met negen punten zeventiende. Tegenstander Excelsior is echter nog steeds een uitploeg, waardoor de taak voor NAC geen makkelijke is.

Zoals gebruikelijk zijn wij na deze ronde weer terug met een blik op de cijfers. Suggesties en verzoekjes zijn altijd welkom. We zijn altijd te bereiken via de comments, op Twitter, en via Facebook.
Noot: Statistieken in dit artikel zijn mogelijk gemaakt door Opta en geraadpleegd via WhoScored.