Eredivisie in Cijfers: Speelronde 15

Winter isn’t just coming. Winter is here. De laatste wedstrijden van de eerste seizoenshelft komen er aan, en de eerste afgelaste wedstrijden zijn een feit. Speelronde 15 is nog niet volledig voltooid, maar toch is het tijd voor een terugblik op een bewogen weekend. Naast de gebruikelijke rangen en standen is er deze week aandacht voor de grote verhalen; de zwakke verdediging van Heracles, het gebrek aan fortuin bij Twente, en de opmars van Willem II.

Spelers

Voordat we aan deze verhaallijnen toekomen besteden we echter aandacht aan een wedstrijd die mogelijk onder de radar is gebleven. In Amsterdam trof Ajax koploper PSV. Dit was zowel een clash van de twee grootste titelkandidaten als een clash tussen de beste aanvallende spelers in de competitie.
De 3 – 0 overwinning was duidelijk, en ook op basis van de onderliggende cijfers viel hier weinig op aan te merken. Een speler die opviel door afwezigheid was Hirving Lozano. De topscorer van de Eredivisie was onzichtbaar; iets wat we vorige week al aanstipten. Nadat hij na ronde 14 uit Tabel 1 was verdwenen, is hij nu ook weg uit Tabel 2.

In Tabel 1, het overzicht van schoten van binnen de 16 per 90 minuten, is er wel plaats voor een andere PSV speler. Luuk de Jong heeft eindelijk genoeg minuten gemaakt om in aanmerking te komen. Meteen valt op dat De Jong, niet geheel verrassend, op Amin Younes na de minste non-penalty goals (NPG) per 90 minuten heeft van de spelers in de top 10. Ook tegen Ajax ging geen van zijn twee schoten er in.
Aan de andere kant van het veld ging het Kasper Dolberg en zijn vervanger Klaas-Jan Huntelaar niet veel beter af. Beide spitsen hadden weinig de bal, kwamen weinig tot schieten (samen twee schoten, geen van beide tussen de palen), en wisten dan ook niet te scoren.
Voor onze tabel van Key Passes per 90 minuten gegeven gedurende open spel geldt hetzelfde verhaal. De Jong komt binnen, maar zijn uiteindelijke output (assists) laat te wensen over.

In deze tabel is er aan de kant van Ajax wél een positief verhaal. David Neres weet zijn key passes goed om te zetten in assists. Ook tegen Ajax kon hij weer een assist op zijn naam zetten.
Daarnaast is het goed om Yassin Ayoub voor het eerst tegen te komen in deze tabel. Na speelronde 12 riepen we hem al uit tot speler van de week. Afgelopen weekend heeft hij niet gespeeld – hij is de lijst binnen gekomen omdat Brahim Darri onder het benodigde aantal minuten is gedoken, en Lozano zijn cijfers te veel achteruit zijn gegaan. Desalniettemin is zijn entree een teken dat zijn prestatie uit speelronde 12 niet op zichzelf stond.

Tabel 3 is interessant. Huntelaar en De Jong staan met afstand bovenaan, en laten hun teamgenoten Dolberg en Locadia ver achter zich. Beiden beginnen echter vaker op de bank dan in de basis. In het geval van Huntelaar speelt de potentie van Dolberg een grote rol, en bij De Jong ontbreekt het aan een eindproduct. Echter, met meer dan zes key passes en/of schoten van binnen de 16 zouden beide (ex-)internationals toch een belangrijke rol in het team moeten kunnen vervullen?
Naast Lozano is ook Gastón Pereiro enigszins de weg kwijt. We gaven vorige week al aan dat het ook bij de Uruguayaan aan eindproduct ontbreekt. Na de nederlaag tegen Ajax zakt hij net als zijn Mexicaanse teamgenoot weg op de ranglijst.
Maar goed, als de PSV’ers het deze ronde niet goed deden, wie dan wel? Willem II heeft afgelopen zomer drie reservespelers opgehaald bij AZ. Kijkende naar de bank van het team uit Alkmaar, zou het ons niet verbazen als de Tilburgers opnieuw gaan shoppen in Noord Holland. Spelers als Illias Bel Hassani, Dabney Dos Santos en Mats Seuntjens zijn immers bewezen Eredivisie middenvelders.
Dit wil echter niet zeggen dat de keuzes van John van den Brom vreemd zijn. Guus Til speelt al het hele seizoen goed, en ook andere jongelingen dienen zich aan.
Een van hen is deze speelronde onze speler van de week. Teun Koopmeiners gaf drie key passes, schoot vier keer tussen de palen, en raakte één keer de frame van de goal. De tegenstand van Heracles was bedenkelijk, maar desalniettemin is dat een prima prestatie voor een negentienjarige speler die dit seizoen zijn debuut heeft gemaakt.

Teams

Aangezien twee wedstrijden werden afgelast is het engszins lastig om teams te vergelijken. Waar de spelers per 90 minuten worden beoordeeld, worden teams in onze lijstjes vooral op hun totalen beoordeeld. Met name in Tabel 5, de stand op basis van xG, maar ook in Tabel 4, ons overzicht op basis van het SCoRe systeem.

In Tabel 4 is het effect van de afgelastingen nog beperkt. Alleen de maximum winst/verlies ten opzichte van vorig seizoen (in kolommen drie tot en met vijf) wordt beïnvloed.
Na de klassieker is PSV nog steeds op weg naar de titel. Het team uit Eindhoven is momenteel op weg naar 81 punten, terwijl Ajax virtueel op 77 punten blijft steken. Overigens staat Feyenoord (70) virtueel momenteel dichter bij AZ (64) dan bij Ajax.
René Hake werd na speelronde 8 ontslagen. Op dat moment had FC Twente acht punten minder dan in dezelfde wedstrijden van het vorige seizoen. Nu, zeven speelronden verder, staat FC Twente vijftien punten achter op het totaal van vorig seizoen.
Kortom, FC Twente raakt dit seizoen, met of zonder Hake, gemiddeld een punt per speelronde achter op het totaal van vorig seizoen. Nacompetitievoetbal komt dichtbij met een virtuele zestiende plaats. De enige verzachtende omstandigheid voor de Tukkers is terug te vinden in Tabel 5.

Deze tabel is duidelijk wél vertekend door de uitgestelde wedstrijden. Toch vallen er enkele conclusies te trekken door de teams die al gespeeld hebben met elkaar te vergelijken.
Als eerste is er Heracles dat kansloos verloor van AZ. Het valt op dat de onderste drie teams vooral uitschieten wat betreft de vele schoten tegen, en minder door een gebrek aan gecreëerde kansen. In de echte stand weet FC Groningen te schade nog te beperken, maar Heracles krijgt veel goals tegen. Ondanks een tiende plaats voor het team uit Almelo kreeg alleen Willem II meer doelpunten tegen.
Het team van Erwin van de Looi is het andere team dat er uit springt. Verdedigend zijn de onderliggende cijfers eigenlijk helemaal niet zo slecht, en nu de aanval enigszins los begint te komen, klimmen de Tilburgers op deze ranglijst. Wel is het waarschijnlijk dat Sparta de Brabanders inhaalt wanneer hun wedstrijd tegen Vitesse wordt gespeeld.
De Tilburgers zijn echter niet, net als vorige week, team van de week. Daarvoor kunnen we deze speelronde niet om Ajax heen. Overtuigend de topper tegen PSV winnen en daardoor in de titelrace blijven is genoeg reden om het team van Marcel Keizer deze accolade te gunnen.

Bonus

De bonus deze week gaat niet over spelers of teams, maar over scheidsrechters.

Tabel 6 geeft de twaalf scheidsrechters die dit seizoen minstens acht wedstrijden hebben gefloten in de Eredivisie. De derde kolom geeft het aantal overtredingen per wedstrijd. De vierde het totaal aantal gele kaarten dat de scheidsrechter in kwestie heeft getrokken. Aangezien rode kaarten zeldzaam zijn, zijn deze in de analyse buiten beschouwing gelaten.
De vijfde en laatste kolom is de meest interessante: het aantal overtredingen per gele kaart. Jochem Kamphuis laat bijna twee keer zo veel overtredingen gaan zonder gele kaart dan Jeroen Manschot. Dit zegt niet direct iets over de kwaliteit van deze scheidsrechters; daarvoor moet worden gekeken of de beslissingen de juiste zijn. Ook kan een scheidsrechter net de ‘pech’ hebben dat het een duel floot met daarin veel zware overtredingen.
Wel impliceren deze cijfers dat de scheidsrechters op verschillende manieren fluiten. Overtredingen waar je bij de ene arbiter een kaart voor ontvangt, doet de ander zonder bekeuring af.

Vooruitblik

Voor de verandering begint dit stuk niet met de melding dat aanstaande vrijdag/zaterdag de volgende speelronde begint. Om de eerste seizoenshelft voor de winterstop te kunnen afronden hebben we deze week een midweekse ronde.

• Dinsdagavond treffen twee teams elkaar die virtueel op nacompetitieplaatsen staan. Als Gert-Jan Verbeek verliest van NAC Breda, dan heeft Jan van Halst het een en ander uit te leggen. Het helpt FC Twente niet dat ze deze belangrijke wedstrijd in Brabant spelen.
• Ook op dinsdag treffen twee subtoppers elkaar. Na de nederlaag van PSV heeft AZ momenteel de langste reeks overwinningen. Tegenstander en thuisteam PEC Zwolle heeft echter de minste nederlagen van de competitie.
• Op woensdag zijn er vijf wedstrijden. Te beginnen met Vitesse dat extra uitgerust mag beginnen tegen Willem II. Naast het voordeel van de afgelaste wedstrijd, spelen de Arnhemmers ook thuis tegen het team van ex-Vitesse speler Van de Looi.
• Op hetzelfde moment mag PSV tonen dat ze veerkracht hebben. Na hun tweede nederlaag van het seizoen mogen de Eindhovenaren afreizen naar Groningen.
• VVV sloeg in ronde 15 in de laatste minuut toe tegen SC Heerenveen. Hoewel de Limburgers niet bovengemiddeld vaak scoren in het laatste kwartier, zijn hun late treffers wel memorabel. FC Utrecht is gewaarschuwd.
• Op AZ na heeft Feyenoord inmiddels de langste ongeslagen streak lopen. Het is vijf wedstrijden sinds de laatste Eredivisie nederlaag; cijfers die tegenstander SC Heerenveen sinds de zesde speelronde niet meer heeft gekend.
• Het team dat wél bovengemiddeld vaak in het laatste kwartier scoort is ADO Den Haag. De afgelopen rondes liep het minder met de Hofstedelingen. Misschien dat de late overwinning tegen FC Twente een nieuw begin is. Dit zou dan thuis vervolgd moeten worden tegen Roda JC.
• Op donderdag zijn we twee wedstrijden. De verdediging van Heracles is weliswaar lek, maar het team uit Almelo is thuis al vijf wedstrijden ongeslagen. De laatste drie thuiswedstrijden werden zelfs gewonnen. Sparta wist zijn laatste zeven uitwedstrijden niet te winnen. Een mooie mogelijkheid voor Almelo’s herstel?
• Team van de week Ajax staat nog steeds derde. Tegenstander Excelsior is uit echter op zijn best. Kan Ajax met een overwinning druk op AZ en PSV blijven zetten?

Midweek of niet, ook na de zestiende speelronde zijn we zoals terug met een blik op de onderliggende cijfers. Suggesties en verzoekjes blijven welkom. We zijn te bereiken via de comments, op Twitter, en via Facebook.
Noot: Statistieken in dit artikel zijn mogelijk gemaakt door Opta en geraadpleegd via WhoScored.