Eredivisie in Cijfers: Speelronde 6

Het was een vreemde speelronde. Vier teams uit de top zes van afgelopen seizoen verloren. Op het eerste gezicht zaten hier ook geen ongelukkige resultaten tussen, en zakten er enkele spelers door het ijs. Tijd voor een tweede gezicht, dat wij zoals na iedere speelronde bieden in deze rubriek.

Spelers

Qua schoten op goals van binnen de zestien zijn de resultaten enigszins verrassend. Dat er met Guus Til een AZ speler uit de top tien verdwijnt is niet zo vreemd na de vertoning tegen Excelsior. Echter, ook Tim Matavz is uit de top tien gekelderd. Zij worden vervangen door Ragnar Ache van Sparta, en Gyrano Kerk van het FC Utrecht dat met 1 – 7 verloor van PSV.
Tabel 1 laat ook zien dat de PSV spelers niet zo heel veel stijgen. Jürgen Locadia stijgt logischerwijs een plaatsje, maar Lozano zakt een plaats/ Daarnaast stijgen ‘verliezers’ als Wout Weghorst en Cyriel Dessers ook binnen de top tien.

Wat betreft key passes zien we hetzelfde patroon. Met Hakim Ziyech is een speler van één van de verliezers van het weekend de nieuwe koploper. Ook nieuwe binnenkomers Michael Liendl en Younes Namli speelden niet voor winnende teams. Hun entree gaat ten koste van Brandley Kuwas die niet meer genoeg minuten heeft gespeeld, en Arber Zeneli die meet SC Heerenveen wél wist te winnen.

Een logische optelsom is dat ook in de combinatietabel de verschuivingen mogelijk contra intuïtief zijn. Inderdaad zijn na deze speelronde drie spelers in de top vier Ajacieden. Wat wel intuïtief is, is dat de enige nieuwe binnenkomer in deze top 10 een PSV’er is. Met vier doelpunten tegen FC Utrecht is Jürgen Locadia onze speler van de week.

Met zijn entree staat de hele basisaanval van PSV dit seizoen (Bergwijn stond tegen FC Utrecht reserve) nu in deze top tien. AZ is nog maar met één speler vertegenwoordigd, aangezien Guus Til elfde staat, en ook Joris van Overeem niet succesvol genoeg is. Overigens staan er nog steeds geen Feyenoorders in de buurt van deze tabel.

Teams

Hebben, gezien de individuele prestaties van de spelers, Ajax, FC Utrecht, Feyenoord en AZ het dan toch niet zo slecht gedaan? Volgens Tabel 4 in ieder geval wel. Feyenoord won vorig jaar nog met 8 – 0 van Go Ahead Eagles. Door de nederlaag tegen NAC (dat de Deventers vervangt) zijn ze in Rotterdam de bonusdoelpunten uit de wedstrijd eerder dit seizoen tegen Willem II kwijt. Omdat ze ook drie punten kwijt zijn, liggen ze virtueel nog maar één punt voor op achtervolger PSV.

De promovendi zijn inmiddels de meest verbeterde teams. NAC Breda heeft inmiddels de achterstand die Go Ahead Eagles had weggewerkt. Hierdoor is Roda JC nu virtueel laatste. De verliezer volgens deze lijst is Willem II dat vorig jaar thuis nog van SC Heerenveen wist te winnen. Doordat de Friezen nu wonnen zijn zij één van de grotere winnaars van dit weekend. Zoals we echter eerder deze week hebben geschreven ligt hun grote uitdaging voor hen in de maand oktober.
Meer nog dag SC Heerenveen zijn Excelsior en Vitesse de winnaars van dit weekend. Excelsior is niet langer het meest verslechterde team, en de Arnhemmers zijn dit seizoen terug in de groene cijfers. Zij gaan daarmee met een prettiger gevoel Europa in dan Feyenoord.
Als we kijken naar expected goals (xG), dan waren er deze speelrondes een paar ongelukkige teams. FC Utrecht verloor terecht van PSV, maar op basis van xG was het verschil veel kleiner dan de zes doelpunten verschil in het stadion. Waar dit resultaat nog ‘terecht’ was, hadden Ajax, Feyenoord, FC Twente en Willem II op basis van hun schoten aanspraak op een overwinning. Dit betekent niet dat Ajax nu ineens de sterren van de hemel speelde natuurlijk, maar de kansen waren er uiteindelijk wel.
Een overzicht van de gevolgen van deze speelronde op de alternatieve ranglijst is terug te vinden in Tabel 5.

Vitesse en NAC Breda zakken ondanks hun overwinningen dit weekend. Het is echter niet te verdedigen op het team uit Breda aan te duiden als verliezer van dit weekend terwijl ze als promovendus uit de kampioen versloegen. Een verliezer waar iedereen het over eens kan zijn is Roda JC dat nu afgetekend laatste staat.
Als winnaar van dit weekend dringen zich enkele namen naar voren. Wij kiezen echter voor Heracles Almelo dat na een zwakke start won van Roda JC. Bij (punt)verlies zou Heracles moeten gaan vrezen voor degradatievoetbal. Door een op basis van xG afgetekende overwinning staan ze nu zowel in de normale als in onze alternatieve ranglijst in de veilige middenmoot.
Een laatste opmerking over deze ranglijst: AZ is qua xG tegen nu een degradatiekandidaat, en PSV doet het met een 14e plek niet veel beter.

Bonus

Eerste gewin is kattengespin, maar een goed begin is het halve werk. Het eerste gewin is voor de meeste clubs binnen, en het begin van de competitie is inmiddels achter de rug. Is een goed begin echter het halve werk, of is het meer/minder dan dat? In dit bonussegment geven we geen alternatieve ranglijst, maar kijken we naar de voorspellende waarde van de huidige ranglijst.
Om dit te doen hebben we de ranglijsten na zes speelrondes van de afgelopen tien Eredivisie seizoenen genomen, en deze gelegd naast de eindstanden. Logischerwijs zijn sommige clubs in de 28 speelrondes na de zesde ronde gestegen (positieve score) en sommige clubs gedaald (negatieve score).
Dit geeft over tien seizoenen een normaalverdeling die te vinden is in Figuur 1.

Hoewel uitschieters mogelijk zijn, blijkt 37% van de teams niet of slechts één plaats te veranderen gedurende de laatste 28 speelrondes. Dit cijfer loopt op naar 55% van de teams als je het uitbreidt naar een deviatie van twee plaatsen.
Laten we inzoomen op Roda JC. Vijf teams die de afgelopen tien jaar na zes rondes laatste stonden zijn ook als laatste geëindigd, dit is echter sinds 2011/2012 niet meer voorgekomen. Slechts drie teams wisten zich via de competitie veilig te spelen. Roda kan hoop halen uit het seizoen van Heracles in 2014/2015. Het team uit Almelo stond namelijk puntloos laatste, maar wist desalniettemin als veertiende te eindigen.
Clubs en fans die vrezen voor directe degradatie hebben gezien de recente geschiedenis weinig te vrezen als ze nu dertiende of hoger staan. Goed nieuws dus voor de twee promovendi. Roda JC wist in 2013/2014 na een redelijk begin (veertiende plaats) nog laatste te eindigen.
Mogen VVV, NAC en andere teams zich dan rijk rekenen? Nee, een nacompetitieplaats behoort nog absoluut tot de mogelijkheden. De Graafschap (2007/2008) en Excelsior (2010/2011) wisten hun zesde plaats nog om te zetten in een zestiende plaats.
Aan de top van de ranglijst ligt het iets anders. Slechts drie teams die na zes speelrondes bovenaan stonden wisten ook kampioen te worden. Feyenoord was afgelopen seizoen daar een voorbeeld van. Slechts zes koplopers waren aan het eind van de rit een top drie team. PEC Zwolle wist in 2013/2014 zelfs in het rechter rijtje te eindigen. Het goede nieuws voor de huidige koploper PSV is dat de zes koplopers die ook in de top drie eindigden allen ‘klassieke’ top drie teams zijn.
De afgelopen tien seizoenen stond de kampioen na zes speelrondes al in de top vijf. Vijf keer stond de uiteindelijke kampioen nu derde. Op basis van de recente geschiedenis lijkt een kampioenschap van Vitesse dus een stuk waarschijnlijker dan een kampioenschap van Ajax.

Vooruitblik

Volgende week is de laatste speelronde voor de volgende interlandpauze. Na een week afwezigheid is de vrijdagavondwedstrijd terug, en spelen de meeste topteams op zondag.
Vrijdag:

• Heracles hoeft niet ver te reizen voor de derby tegen FC Twente. In Almelo wist men afgelopen ronde de stap naar de middenmoot te zetten, FC Twente miste tegen Groningen die mogelijkheid. Kunnen zij thuis alsnog die stap maken?

Op zaterdag zijn er vier wedstrijden:

• Met NAC Breda en ADO Den Haag staan twee teams tegenover elkaar die afgelopen ronde wonnen. Een overwinning van NAC zou een derde overwinning op rij zijn; een zeldzaamheid voor een promovendus.
• PEC Zwolle staat momenteel een punt voor op Ajax en alle cijfers wijzen er op dat ze een echt linker rijtje team zijn. Tegenstander FC Groningen heeft echter problemen, al heeft de overwinning op FC Twente ze lucht gegeven.
• Koploper PSV is de enige topclub die op zaterdag actief is. Met een thuiswedstrijd tegen Willem II op het programma zal men in Eindhoven teleurgesteld zijn als ze na ronde zeven niet nog steeds aan de leiding gaan.
• De avond wordt afgesloten met een wedstrijd die voorafgaand aan het seizoen als degradatieduel zal zijn ingeschat. Voor thuisteam Excelsior is dat misschien ook realistisch, maar, hoewel de onderliggende cijfers zorgen beginnen te baren, voor tegenstander VVV is de degradatiestreep nog ver weg.

Zondagmiddag spelen de teams met de meeste internationals:

• Om 12.30 wordt er afgetrapt in Alkmaar waar AZ en Feyenoord de teleurstelling van afgelopen weekend van zich af mogen spelen.
• Twee uur later mag de nummer twee SC Heerenveen beginnen aan een zware sectie in hun speelrooster. Kunnen de Friezen tegen Ajax hun stunt tegen PSV herhalen?
• FC Utrecht heeft in de afgelopen twee wedstrijden elf tegendoelpunten gekregen. Met de nummer vijf van afgelopen seizoen, en nummer drie van dit seizoen Vitesse hebben de Utrechters een lastige uitwedstrijd voor de boeg. Misschien kost het derde midweekse programma op rij echter scherpte?
• Het toetje van de dag vindt plaats in Rotterdam waar Roda JC gaat proberen om ten koste van Sparta de eerste punten van het seizoen te halen. Dit betekent wel dat zij een plan moeten bedenken om Ragnar Ache van het schieten en scoren af te houden.

Zodra deze wedstrijden zijn afgewerkt zijn wij natuurlijk weer terug met de zevende editie van Eredivisie in Cijfers. Suggesties voor bonuslijstjes, verbeteringen en andere feedback blijven natuurlijk van harte welkom.
Noot: Statistieken in dit artikel zijn, tenzij anders vermeldt, mogelijk gemaakt door Opta en geraadpleegd via WhoScored.