Er heerst optimisme rondom Feyenoord. Sinds Arne Slot de taken van Dick Advocaat heeft overgenomen lijkt er meer rust en meer vertrouwen dan ooit in Rotterdam-Zuid.
Zeker nu in de Feyenoord-documentaire van Disney Advocaat wordt afgeschilderd als een coach zonder enig tactisch inzicht, die niet verder komt dan de spelers te motiveren met uitspraken als: ‘Scherp zijn, koppie erbij’.
Met Slot lijkt dit een wereld van verschil. Is het gevoel van optimisme rondom Feyenoord terecht?
Tactische vernieuwing
De meeste trainers en analisten houden het niet voor mogelijk dat Feyenoord aanvallend voetbal kan spelen. De spelersgroep is simpelweg niet goed genoeg en er zit te weinig snelheid in de defensie, zo luidt het oordeel.
Dit punt leek bewezen toen Jaap Stam het stokje overnam bij Feyenoord en met aanvallend voetbal hele slechte resultaten behaalde. Advocaat moest na het ontslag van Stam herstelwerkzaamheden uitvoeren: terug naar hard werken en realistisch voetbal.
De onvrede groeide langzaam in Rotterdam-Zuid. Advocaat bleek tactisch de ploeg niet goed voor te bereiden. Zo werd hij compleet verrast toen Feyenoord het in eigen huis opnam tegen FC Utrecht: hij wist niet dat Utrecht in een 4-4-2 opstelling speelde. Feyenoord leek elke week zonder plan het veld in gestuurd te worden.
Slot nam het stokje over nadat hij een half jaar Feyenoord heeft kunnen bestuderen vanachter zijn televisie. Vanaf dag één is Slot duidelijk: hij wil aanvallend en aantrekkelijk voetbal spelen. Het voetbal waarmee hij successen behaalde bij AZ. Rondom Feyenoord heerste een gevoel van berusting. Slot moest de tijd krijgen en over een langere periode weer de weg naar de top inzetten. Dit seizoen zou een tussenjaar worden.
Vanaf de eerste oefenwedstrijd wordt het meteen duidelijk dat de spelers van Feyenoord duidelijke tactische instructies hebben gekregen. Ze hebben een duidelijk tactisch aanvalsplan dat je terugziet in enkele vaste combinaties.
Zo is het duidelijk dat Slot met hoge druk wil spelen en als de bal door de hoge druk onderschept wordt, dan wil Slot dat zijn spelers de bal zo snel mogelijk richting het doel van de tegenstander spelen. Dit wordt ook wel gegenpressing genoemd. Een drukzettende en diepgaande nummer 10 is hierbij cruciaal. Een rol waarvoor Guus Til uitstekend geschikt blijkt. Til duikt elke wedstrijd op in het zestienmetergebied en is dit seizoen voorlopig de clubtopscorer van Feyenoord.
Een ander spelprincipe wat duidelijk zichtbaar is zijn de inverted wingbacks. In figuur 1 en 2 zie je deze aanvalspatronen weergegeven. Het spelen met inverted wingbacks is een van de eerste dingen die opviel aan het spel van Feyenoord onder Slot.
In figuur 1 zie je dat de twee vleugelverdedigers naar binnen schuiven waardoor aan beide zijdes alleen een buitenspeler aan de lijn staat om het veld breed te houden.
Doordat de twee vleugelverdedigers naar het middenveld schuiven kun je makkelijk een overtal situatie creëren op het middenveld en daarmee goed door solide defensies heen spelen. Verder bieden de inverted wingbacks verschillende mogelijkheden om aan de zijkant door te breken.
In figuur 2 zie je een van die mogelijkheden. In dit geval blijft de vleugelverdediger aan de binnenkant en duikt de ruimte in die de vleugelverdediger van de tegenstander achter zich laat zodra hij de bal van de buitenspeler wil veroveren. Een andere optie is dat de vleugelverdediger snel van positie wisselt met de buitenspeler en daarmee de buitenspeler in diezelfde ruimte kan sturen.
Het aanvallende spel brengt ook uitdagingen met zich mee. Slot benadrukt vaak in interviews dat het belangrijk is dat zijn spelers de bal niet in de vroege opbouw verliezen. Dan is Feyenoord namelijk het meest kwetsbaar.
In de wedstrijd tegen RKC gebeurt precies wat Slot wil voorkomen. Senesi probeert Malacia in te spelen en passt verkeerd. In de omschakeling die daarop volgt weet Vurnon Anita de bal binnen te knikken.
Feyenoord is zo kwetsbaar als het de bal verliest in de vroege opbouw omdat de backs hoog staan, zoals in figuur 3 te zien is. Daarnaast speelt Feyenoord vaak met één controleur, in dit geval Jens Toornstra. Het is de taak van de controleur om aanspeelbaar te zijn voor de centrale verdedigers en uit te zakken bij balverlies zodat de centrale verdedigers de ruimtes aan de zijkant kunnen dichtlopen. In de omschakeling krijg je dan als het ware een driemansdefensie totdat de vleugelverdedigers weer terug zijn.
In figuur 3 en 4 zie je dat Toornstra nergens te bekennen is. Waarschijnlijk maakte hij een loopactie om zo ruimte te creëren voor de centrale verdedigers. Dit is alleen heel risicovol als de verdedigers balverlies lijden.
Statistieken
Kortom, tactisch is een hoop veranderd. Onder Slot speelt Feyenoord aanvallend voetbal wat niet voor mogelijk werd gehouden onder Advocaat. Het aanvallende spel brengt wel risico’s met zich mee. Is Feyenoord iets opgeschoten met de tactische vernieuwing onder Slot?
| Punten | Doelpunten voor | Doelpunten tegen | |
| 2020-2021 | 18 | 19 | 9 |
| 2021-2022 | 16 | 22 | 11 |
Feyenoord heeft dit seizoen na acht wedstrijden zestien punten gehaald. Vorig seizoen hadden ze twee punten meer verzameld na acht wedstrijden. De kanttekening daarbij is dat Feyenoord vorig seizoen geen grote tegenstanders trof in de eerste wedstrijden. Alleen tegenstanders Sparta en Twente waren aan het eind van het seizoen terug te vinden in het linkerrijtje.
Dit seizoen heeft Feyenoord al tegen Utrecht, Vitesse, Willem II, Heerenveen en PSV gevoetbald. Clubs die momenteel allemaal in het linkerrijtje van de Eredivisie staan.
Feyenoord heeft meer doelpunten gemaakt en ook meer kansen gecreëerd. In acht wedstrijden dit seizoen heeft Feyenoord een expected goals (xG) totaal van 18,5 gecreëerd. Dat zijn gemiddeld 2,31 xG per wedstrijd, terwijl Feyenoord gemiddeld per wedstrijd 2,75 keer wist te scoren.
Vorig seizoen onder Advocaat creëerde Feyenoord in 34 wedstrijden een xG van 69,5. Per wedstrijd was dat een xG van 2,04. Totaal wist Feyenoord gemiddeld per wedstrijd 1,88 keer te scoren.
| Expected goals voor | Expected goals tegen | |
| 2020-2021 | 2,04 | 1,21 |
| 2021-2022 | 2,31 | 1,29 |
Vorig seizoen onder Advocaat had Feyenoord een geweldige start. Dat is ook goed te verklaren omdat Feyenoord tegen mindere tegenstanders speelde in de eerste acht wedstrijden.
Later in het seizoen stagneerde de vorm van Feyenoord mede door blessureleed. Uiteindelijk werd Feyenoord teleurstellend vijfde met 59 punten. Dat is gemiddeld 1,74 punten per duel.
Als de mannen van Slot dit seizoen de lijn doortrekken en dezelfde hoeveelheid punten blijven halen, dan eindigen ze de competitie met 68 punten. Dat is een behoorlijk aantal. Toch is het niet helemaal realistisch. Het seizoen is namelijk nog lang. Vorig seizoen behaalde Feyenoord een stuk minder punten toen spelers geblesseerd raakten. Dit seizoen lijkt de selectie ook niet breed genoeg om blessures op te vangen.
Toch kun je wel stellen dat er iets is veranderd bij Feyenoord. Onder Slot spelen ze aanvallend voetbal. Iets wat niemand voor mogelijk had gehouden met deze selectie. Het aanvallende voetbal lijkt in de eerste wedstrijden niet significant minder punten op te leveren als vorig seizoen. Daarnaast stemt het positief: het is leuk om naar te kijken en ook de spelers hebben meer plezier.
Het seizoen valt of staat met de blessures die gaan komen en hoe die opgevangen worden. Als Feyenoord die goed doorkomt dan gloort een spannende strijd om plek twee en drie. Kortom, het optimisme rondom Feyenoord is terecht: de hoop is terug in Rotterdam-Zuid.
Nog geen reacties
Geef je mening Cancel