Prima EK-start Team Kuipers: 8.0

Het enige Nederlandse tintje aan het EK 2016 liet zich donderdagavond zien. Björn Kuipers kreeg de leiding over de kraker in poule C: Duitsland – Polen. Samen met zijn assistenten Erwin Zeinstra en Sander van Roekel, en zijn extra officials Richard Liesveld en Pol van Boekel, bracht de Oldenzaler de burenruzie tot een goed einde. Wedstrijdbepalende fouten maakte het quintet niet, maar enkele schoonheidsfoutjes slopen er wel in. Eindcijfer: 8.0

Bal over de zijlijn of achterlijn

Messcherp waren de assistenten van Kuipers donderdagavond. Liefst 56 keer moesten Erwin Zeinstra en Sander van Roekel bepalen óf de bal de zijlijn had gepasseerd en, als dat het geval was, welke ploeg vervolgens mocht ingooien. Ondanks vier zeer moeilijke situaties scoorden de heren op dit onderdeel 100%. Bij ballen over de achterlijn ging het twee keer mis, maar in beide gevallen (minuut 32 en 89) was het bijna niet met het blote oog waar te nemen welke speler de bal als laatste aanraakte in de kluts. Overigens vonden deze twee situaties beiden plaats aan de overzijde van de assistent-scheidsrechter en was het dus hoogstwaarschijnlijk Kuipers zelf die de beslissing nam.

Buitenspelsituaties

Ook op dit onderdeel valt Zeinstra en Van Roekel helemaal niets aan te merken. Tien buitenspelsituaties die op zich alle tien juist werden beoordeeld. Met name het buitenspelmoment van de teruglopende Thomas Müller in de 39e minuut was uitstekend gezien. Ook het terugvlaggen van Robert Lewandowski in de 42e minuut was de enige juiste beslissing. Was de vlag hier omlaag gebleven, dan had de spits van Bayern München vrije doortocht gehad naar zijn clubgenoot Neuer. Toch kan er een kanttekening geplaatst worden bij het affluiten van Kuipers in de 89e minuut. Het vlagsignaal was terecht, maar had de scheidsrechter hier even gewacht met fluiten dan had hij voordeel kunnen geven en had Duitsland mogelijk gevaarlijk kunnen counteren.

Duels

Op het beoordelen van duels en tackles scoorde Kuipers tijdens Duitsland – Polen 86%. Van de 42 beoordeelde situaties ging het dus 36 keer goed en zes keer mis. In de eerste helft was het enkel een opzichtige duw van Jonas Hector aan het adres van Jakub Błaszczykowski die onbestraft bleef. Na rust zat Kuipers er vaker naast. Zo mocht Lewandowski een duw in de rug uitdelen aan Sami Khedira (’50) en was Artur Jędrzejczyk te laat met zijn ingreep op Müller (’56). Ook mocht Michał Pazdan onbestraft vasthouden (’63), was het Jérôme Boateng die Lewandowski in de rug duwde (’64) en ging diezelfde Boateng met twee benen een duel aan (’79).

Vermaningen en kaarten

Vijf kaarten had Kuipers nodig en die waren stuk voor stuk terecht. Het hadden er meer kunnen zijn als Kuipers later in de wedstrijd streng was geweest, maar het hadden er wellicht minder kunnen zijn als Kuipers in de eerste minuut al streng was geweest. Binnen een halve minuut werd Kuipers namelijk al flink op de proef gesteld door Sami Khedira. De middenvelder verloor een luchtduel van Arek Milik en claimde een vrije schop. Kuipers liet terecht doorspelen, waarop Khedira nog geen tien seconden later zijn elleboog in de strijd gooide in duel met Krzysztof Mączyński. Deze raakte duidelijk het gezicht van de Pool, waarop Kuipers terecht een vrije schop toekende. Een kaart volgde echter niet en zelfs een stevige vermaning bleef uit. Omdat Khedira zijn elleboog niet als wapen gebruikte zou een rode kaart overdreven zijn geweest. Onbesuisd was het wel en dus was geel hier op zijn plaats geweest.
Echter, als scheidsrechter sta je voor een dilemma bij dit soort overtredingen in de openingsfase. Geef je direct geel? Dan moet je dit consequent blijven doen en bestaat het risico dat je met een hoog aantal kaarten het veld afstapt. Doe je het met een vermaning af? Dan kunnen spelers het gevoel krijgen dat er veel is toegestaan en kan je nog een aantal pittige overtredingen verwachten. Dat laatste gebeurde bij Duitsland – Polen, want nog geen twee minuten na zijn elleboog was daar opnieuw Khedira, die ditmaal Milik onderuit schoffelde. De Polen zagen hierdoor bovendien een veelbelovende aanval stranden. De vraag is natuurlijk of Khedira deze overtreding ook had gemaakt als hij even daarvoor zijn gele kaart al had gekregen. Waarschijnlijk niet.
Na de gele kaart van Khedira keerde de rust terug in de wedstrijd. De gele kaarten die volgden waren stuk voor stuk inkoppertjes, al had Mats Hummels in de negentiende minuut ook zeker op de bon geslingerd moeten worden. De kersverse Bayern-verdediger viel Lewandowski van achteren aan en mocht Kuipers heel dankbaar zijn dat hij ermee weg kwam. De overige kaarten en vermaningen waren allemaal terecht.

Wedstrijdbepalende momenten

Wedstrijdbepalende beslissingen hoefde Kuipers nagenoeg niet te nemen tijdens Duitsland – Polen. Er waren simpelweg geen discutabele strafschopsituaties of twijfelachtige buitenspelmomenten. Nou vooruit, Benedikt Höwedes kreeg de bal op zijn hand in zijn eigen strafschopgebied (’21). Maar het was zo duidelijk dat de verdediger hier helemaal niets aan kon doen, dat er niet eens geappelleerd werd. Kuipers liet volkomen terecht doorspelen.

Rapportcijfer

Al met al was het een wedstrijd die weinig stil lag. De beide verzorgers hoefden zelfs geen enkele keer in actie te komen. Het leidde er toe dat er veel gebeurde op het veld en dat Kuipers dus veel beslissingen moest nemen. Het totaal aantal beslissingen tijdens Duitsland – Polen lag op 155. Dat zijn er beduidend meer dan tijdens zijn drie WK-wedstrijden in 2014. Tijdens Engeland – Italië nam Kuipers 113 beslissingen, tijdens Zwitserland – Frankrijk 135 en tijdens Colombia – Uruguay 146.
De elf foutjes krijgen per stuk een puntaftrek van 0,1. Verder kreeg Kuipers tijdens de wedstrijd eenmaal de bal tegen zich aangeschoten, in de 23e minuut. Hij kon er weliswaar weinig aan doen, zijn positie was op dat moment goed, maar toch zijn het lullige momenten voor een scheidsrechter. In dit geval leidde het zelfs een nieuwe aanval van Polen in, terwijl Duitsland lucht had gehad als Kuipers de bal niet had geblokt: 0,2 aftrek. Blijft aan het einde van de streep een keurige 8,0 over.

Finalekansen

Kuipers heeft een goede eerste stap gezet op weg naar de finale. Twee jaar geleden deed zijn team het al uitstekend, maar toen gooiden de sterke prestaties van Oranje roet in het eten. Dit ‘obstakel’ kan dit jaar niet in de weg staan, waardoor Kuipers tot de favorieten behoort voor de finale.
Echter, ook zijn concurrenten presteren in de eerste week van het EK uitstekend. Viktor Kassai floot een sterke openingswedstrijd en Nicola Rizzoli had Engeland – Rusland prima onder controle. Ook Marc Clattenburg staat er goed op bij de UEFA. De Engelsman floot eerder dit jaar de Champions League Finale en het zou zeker niet uniek zijn om de EK-finale ook direct bij te schrijven op het palmares. Vier jaar geleden was het namelijk de Portugees Pedro Proença die in nog geen twee maanden tijd de finales van zowel de Champions League als het EK leidde.
Maar ondanks de goede prestaties van de concurrentie; het begin is er voor Kuipers en zijn assistenten. Parijs is nog ver, maar voorlopig ligt het enige Nederlandse EK-tintje op koers voor de finale.