Twee weken geleden waren er vijf strafschoppen waar te nemen in de Eredivisie. PSV mocht weer eens vanaf elf meter aanleggen en de fans in het Philips Stadion waren zowaar getuige van een rake strafschop van een PSV-speler, Gastón Pereiro. De strafschop/penalty blijft onder voetballiefhebbers altijd een mooi fenomeen welke ook dikwijls stof doet opwaaien. We duiken de archieven van de Eredivisie in en doen onderzoek naar de strafschoppen in de Eredivisie sinds het seizoen 2011/12.
Verkregen strafschoppen Eredivisie
Twee jaar geleden deden we al eens onderzoek naar de strafschoppen in de Eredivisie, maar inmiddels zijn we weer twee seizoenen verder en wordt het dus tijd voor een update. We pakken de afgelopen vijf seizoenen (inclusief het huidige seizoen), met enkele mooie en opvallende wetenswaardigheden.
Laten we beginnen met het aantal verkregen strafschoppen. Op dit gebied stelen Feyenoord, Vitesse, PSV, FC Utrecht en Heerenveen de show. Feyenoord en Vitesse zijn koploper wat betreft deze statistiek. De Arnhemmers benutten de strafschoppen echter iets beter. Wat opvalt is dat Ajax relatief weinig strafschoppen krijgt, ongeveer 40% minder dan bijvoorbeeld een Feyenoord. Hier zijn natuurlijk vele theorieën bij te bedenken en een reden hiervoor kan zijn dat de Amsterdammers de laatste seizoenen vrij statisch op de helft van de tegenstander spelen en de verdedigers weinig aan de noodrem hoeven te trekken.
Over het algemeen wordt 80,07% van de strafschoppen benut. Als we dit bekijken over de periode die we onderzoeken in dit artikel in de Eredivisie, dan komt dit vrijwel exact overeen. In de Eredivisie gaat in deze periode 80,32% van de strafschoppen erin. Als we dan kijken naar het aantal strafschoppen dat PSV benut, een armoedige 59%, dan is dit ver beneden pijl. Dit gemiddelde zal naar verloop van tijd ongetwijfeld weer terug middelen richting de tachtig procent, maar opvallend is dit lage percentage van PSV wel.
Het meest opvallende is misschien wel het feit dat van de clubs die sinds 2011/12 onafgebroken in de Eredivisie speelden, PSV, Feyenoord en Ajax procentueel gezien de meeste strafschoppen missen. Een theorie hierbij is dat deze clubs veelal in stadions spelen met veel toeschouwers waardoor de druk hoger is en men eerder een penalty mist.
Verkregen strafschoppen thuis/uit
We kunnen vaststellen dat de thuisspelende ploeg vaker een strafschop krijgt dan de uitspelende ploeg. Alleen Roda JC krijgt in uitduels vaker een strafschop dan in thuisduels. Dat thuisspelende teams vaker een strafschop krijgen is niet vreemd; zij zijn immers over het algemeen de bovenliggende partij. Een ander fenomeen, wat uitsupporters over het algemeen toch ook zullen ervaren, is dat een scheidsrechter eerder geneigd is een strafschop toe te kennen aan het thuisspelende team dan aan het uitspelende team. Dit blijkt uit een studie op basis van vijfduizend Premier League duels en vijftig scheidsrechters. Uit dit onderzoek kwam tevens naar voren dat dit ‘voordeel’ vaker gegeven wordt door de minder ervaren scheidsrechters.
Opvallend is dat Feyenoord in De Kuip twee keer zoveel strafschoppen mocht nemen als Ajax in de ArenA.
Geen ploeg in de Eredivisie krijgt procentueel vaker een strafschop in eigen huis dan Feyenoord. Wat dat betreft blijft PSV toch wel een eind achter op de Rotterdamse club. PSV krijgt ‘maar’ 59% van de verkregen strafschoppen in eigen huis, waarmee ze aan de onderkant van deze statistiek zitten. Opvallend is dat Feyenoord in De Kuip twee keer zoveel strafschoppen nam als Ajax in de ArenA, waar Feyenoord 24 keer mocht aanleggen voor een poging van elf meter, mochten de Ajacieden dit twaalf keer.
Geïncasseerde strafschoppen
FC Groningen is de ploeg die de afgelopen vijf seizoenen de meeste strafschoppen tegen kreeg. De Trots van het Noorden moest maar liefst 26 strafschoppen toestaan, wat neerkomt op ongeveer één strafschop per zes duels. 21 van deze strafschoppen troffen doel, wat betekent dat acht procent van de tegengoals van FC Groningen in deze periode voortkwam uit een strafschop.
Wat verder opvalt is het lage aantal strafschoppen tegen van Ajax. De Amsterdammers kregen maar elf strafschoppen tegen, wat negen minder is dan aartsrivaal Feyenoord. In deze periode komt dan ook vier procent van de tegengoals van Ajax voort uit een strafschop, terwijl dit bij Feyenoord acht procent is. Dit lage percentage bij de Ajacieden komt ook doordat de tegenstander in 45% van de gevallen de strafschop niet wist te verzilveren. Dit komt nog met name voort uit de periode waarin Kenneth Vermeer op doel stond bij Ajax.
Ajax is met deze cijfers ook de ploeg waartegen procentueel het vaakst een strafschop werd gemist. Ook NAC, ADO, Heracles en PSV doen het wat dit betreft zeker niet slecht. Excelsior is de enige ploeg in de Eredivisie die geen enkele strafschop tegen mis zag gaan. De Kralingers kregen negen strafschoppen te verwerken en deze troffen allen doel. Ook AZ en Willem II hebben op basis van de afgelopen vijf seizoenen geen goede reputatie wat betreft het keren van strafschoppen. Beide teams zagen maar één strafschop gemist worden.
‘Penaltykillers’ Eredivisie
Er zijn in totaal vijftien keepers geweest die in de afgelopen vijf seizoenen minimaal twee strafschoppen hebben gekeerd. Van al deze keepers hebben Kenneth Vermeer en Jelle ten Rouwelaar de meeste strafschoppen gestopt: zes. Vooral de prestatie van Vermeer is formidabel te noemen. De helft van de strafschoppen die hij tegen kreeg, hoefde hij niet uit het netje te halen. Diederik Boer de huidige reservekeeper van Ajax, doet het in deze lijst het beste. Hij keerde drie van de vijf strafschoppen die hij tegen kreeg. Dit maakt hem overigens niet de beste penaltykiller van de Eredivisie, want hier is de sample size natuurlijk te klein voor.
Jasper Cillessen, die toch nogal wat kritiek te verwerken krijgt als het aankomt op het stoppen van strafschoppen hoefde in deze periode maar drie strafschoppen proberen te keren. Hij faalde hierin wel alle drie de keren. Toch is het niet direct eerlijk om hem hierop aan te spreken. Wanneer hij meer strafschoppen tegen zal krijgen, is de verwachting dat zijn reddingspercentage vanzelf zal stijgen richting of vlakbij het gemiddelde.
Totaal aantal strafschoppen
De echte liefhebbers van strafschoppen kunnen het beste wedstrijden van FC Utrecht, Heerenveen, Feyenoord en Vitesse kijken. In de duels van deze teams zijn de meeste strafschoppen te bewonderen. Ondanks dat RKC al enkele seizoenen geleden uit de Eredivisie is verdwenen, horen ze met een negende plek toch maar mooi thuis in het linker rijtje van deze statistieken. Van alle teams die alle vijf seizoenen in de Eredivisie actief waren, vallen bij Ajax de minste strafschoppen. Ajax krijgt weinig strafschoppen mee, maar hoeft er ook weinig te incasseren.
Noot: de strafschopdata in dit artikel is verzameld via Transfermarkt.nl.
Er zijn reacties op dit artikel
Laat reacties zien Hide commentsLeuk als relativering, maar het de ophef ontstaat natuurlijk door de mate waarin de penalty het resultaat bepaalt. De droge cijfers geven niet weer dat een penalty voor de gelijkmaker in de laatste minuten zich lastig laat vergelijken met een penalty voor 3-0. Zeker in deze fase van de competitie waarin dit gratis punt beslissend kan blijken.
@Thom, omdat het nu wel eens op een crucial moment is is het erger?
Beste Thom,
Met een penalty kan een wedstrijd ook open gebroken worden als de stand 0-0 is. Als je dan voorkomt kun je makkelijker reactievoetbal spelen bv. Ook voor het doelsaldo is het leuk als je vaak een penalty krijgt. Een rake penalty heeft dus altijd resultaat.
Hieruit bljkt dus dat de vermeende hulp door de KNVB aan AJAX wel meevalt. Als je dan ook nog eens objectief bekijkt hoeveel penalties PSV door een schwalbe heeft verkregen dan staat dit kampioenschap plots in een heel ander daglicht….